Gambaran keseluruhan
Apakah itu senggugut?
Dysmenorrhea ialah istilah perubatan untuk sakit semasa haid (haid) atau senggugut. Terdapat dua jenis dismenorea: primer dan sekunder.
Dismenorea primer ialah nama untuk senggugut biasa yang berulang berulang kali (berulang) dan bukan disebabkan oleh penyakit lain. Sakit biasanya bermula satu atau dua hari sebelum anda mendapat haid atau apabila pendarahan bermula. Anda mungkin merasa sakit dari ringan hingga teruk di bahagian bawah perut, belakang atau peha.
Kesakitan biasanya boleh bertahan 12 hingga 72 jam, dan anda mungkin mengalami gejala lain, seperti loya dan muntah, keletihan, dan juga cirit-birit. Senggugut biasa mungkin menjadi kurang menyakitkan apabila anda semakin tua dan mungkin berhenti sepenuhnya jika anda mempunyai bayi.
Jika anda mengalami haid yang menyakitkan kerana gangguan atau jangkitan pada organ pembiakan wanita anda, ia dipanggil dysmenorrhea sekunder. Sakit akibat dismenorea sekunder biasanya bermula lebih awal dalam kitaran haid dan berlangsung lebih lama daripada senggugut biasa. Anda biasanya tidak mengalami loya, muntah, keletihan atau cirit-birit.
Gejala dan Punca
Apa yang menyebabkan senggugut yang menyakitkan?
Senggugut berlaku apabila bahan kimia yang dipanggil prostaglandin membuatkan rahim mengecut (mengetatkan). Rahim, organ otot tempat bayi membesar, mengecut sepanjang kitaran haid anda. Semasa haid, rahim mengecut dengan lebih kuat. Jika rahim mengecut terlalu kuat, ia boleh menekan saluran darah berdekatan, memotong bekalan oksigen ke tisu otot. Anda berasa sakit apabila sebahagian daripada otot kehilangan bekalan oksigennya untuk seketika.
Bagaimanakah dismenorea sekunder menyebabkan senggugut?
Sakit haid akibat dismenorea sekunder adalah akibat daripada masalah dengan organ pembiakan. Keadaan yang boleh menyebabkan kekejangan termasuk:
-
Endometriosis: Keadaan di mana tisu yang melapisi rahim (endometrium) ditemui di luar rahim. Kerana kepingan tisu ini berdarah semasa haid, ia boleh menyebabkan bengkak, parut dan kesakitan.
-
Adenomyosis: Keadaan di mana lapisan rahim tumbuh ke dalam otot rahim. Keadaan ini boleh menyebabkan rahim menjadi lebih besar daripada yang sepatutnya, bersama-sama dengan pendarahan dan kesakitan yang tidak normal.
-
Penyakit radang pelvik (PID): Jangkitan yang disebabkan oleh bakteria yang bermula dalam rahim dan boleh merebak ke organ pembiakan lain. PID boleh menyebabkan sakit di perut atau sakit semasa hubungan seks.
- Stenosis serviks: Penyempitan serviks, atau pembukaan ke rahim.
-
Fibroid (tumor benigna): Ketumbuhan di dalam, luar atau di dalam dinding rahim
Apakah tanda-tanda senggugut?
Jika anda mengalami haid yang menyakitkan, anda mungkin mengalami:
- Kesakitan yang menyakitkan di bahagian perut (sakit mungkin teruk pada masa-masa tertentu).
- Rasa tekanan di bahagian perut.
- Sakit di bahagian pinggul, bahagian bawah punggung dan bahagian dalam paha.
Diagnosis dan Ujian
Bagaimana anda boleh tahu sama ada sakit senggugut anda adalah normal?
Jika anda mengalami senggugut atau senggugut yang teruk atau luar biasa yang berlangsung lebih daripada dua atau tiga hari, hubungi pembekal penjagaan kesihatan anda. Senggugut primer dan sekunder boleh dirawat, jadi penting untuk diperiksa.
Pertama, anda akan diminta untuk menerangkan gejala dan kitaran haid anda. Penyedia penjagaan kesihatan anda juga akan melakukan pemeriksaan pelvis. Semasa peperiksaan ini, pembekal anda memasukkan spekulum (alat yang membolehkan pembekal melihat bahagian dalam faraj). Pembekal boleh memeriksa faraj, serviks dan rahim anda. Doktor akan merasakan sebarang ketulan atau perubahan. Mereka mungkin mengambil sampel kecil cecair faraj untuk ujian.
Jika pembekal anda berpendapat anda mungkin mengalami dismenorea sekunder, anda mungkin memerlukan ujian tambahan, seperti ultrasound atau laparoskopi. Jika ujian tersebut menunjukkan masalah perubatan, pembekal penjagaan kesihatan anda akan membincangkan rawatan.
Jika anda menggunakan tampon dan mengalami simptom berikut, dapatkan bantuan perubatan dengan segera: melebihi 102 darjah Fahrenheit.
- Demam.
- muntah-muntah.
- Cirit-birit.
- Pening, pengsan atau hampir pengsan.
- Ruam yang kelihatan seperti selaran matahari.
Ini adalah simptom sindrom kejutan toksik, penyakit yang mengancam nyawa.
Pengurusan dan Rawatan
Bagaimana anda boleh melegakan senggugut ringan?
Untuk melegakan senggugut ringan:
- Untuk kelegaan terbaik, ambil ibuprofen sebaik sahaja pendarahan atau kekejangan bermula. Ibuprofen tergolong dalam kelas ubat yang dipanggil ubat anti-radang bukan steroid (NSAIDs). Mereka mengurangkan pengeluaran prostaglandin. Jika anda tidak boleh mengambil NSAID, anda boleh mengambil ubat penahan sakit lain seperti acetaminophen.
- Letakkan pad pemanas atau botol air panas di bahagian bawah punggung atau perut anda.
- Rehat bila perlu.
- Elakkan makanan yang mengandungi kafein.
- Elakkan merokok dan minum alkohol.
- Urut bahagian bawah belakang dan perut anda.
Wanita yang kerap bersenam selalunya kurang sakit senggugut. Untuk membantu mengelakkan kekejangan, jadikan senaman sebagai sebahagian daripada rutin mingguan anda.
Jika langkah ini tidak melegakan kesakitan, pembekal penjagaan kesihatan anda boleh memesan ubat untuk anda, termasuk ibuprofen atau ubat anti-radang lain dalam dos yang lebih tinggi yang boleh didapati di kaunter. Pembekal penjagaan kesihatan anda mungkin juga mencadangkan kontraseptif oral kerana wanita yang mengambil pil perancang cenderung mengalami kurang sakit haid.
Jika ujian menunjukkan bahawa anda mengalami dismenorea sekunder, pembekal anda akan membincangkan rawatan keadaan yang menyebabkan kesakitan. Ini mungkin bermakna kontraseptif oral, jenis ubat lain atau pembedahan.
Apakah jenis terapi alternatif yang boleh membantu dengan kekejangan haid?
Wanita yang mengalami haid yang menyakitkan selalunya cuba mencari cara semula jadi untuk menangani kesakitan. Kajian mengenai kaedah alternatif atau pelengkap belum konklusif tentang keputusan. Ingat bahawa kebanyakan suplemen tidak dikawal oleh FDA. Kaedah lain yang mungkin anda rasa berguna termasuk:
- Yoga.
- urut.
- Akupunktur dan akupresur.
- Latihan relaksasi atau pernafasan.
Pencegahan
Bolehkah anda mengelakkan senggugut?
Jawapannya adalah “mungkin tidak.” Walau bagaimanapun, pengambilan makanan seimbang dan bersenam secara tetap boleh membantu menghentikan kekejangan daripada menjadi seteruk itu.
Tinggal bersama
Bilakah anda perlu menghubungi pembekal penjagaan kesihatan anda tentang senggugut?
Kekejangan teruk menghalang sesetengah wanita bekerja dan pergi ke sekolah. Anda tidak perlu menderita dan anda tidak perlu meletakkan hidup anda tertunda. Hubungi pembekal penjagaan kesihatan anda jika anda mengalami haid yang menyakitkan.
Ia mungkin berguna untuk menjejaki tempoh anda dan hari-hari di mana kesakitan adalah yang paling teruk supaya anda boleh membuat laporan lengkap. Jika anda melihat simptom lain, seperti sakit kepala atau aliran deras, anda harus menjejakinya juga.
Pembekal anda mungkin akan bertanya kepada anda bila anda mula mendapat haid, berapa lama tempoh haid, jika anda aktif secara seksual, jika wanita lain dalam keluarga anda menghadapi masalah dengan haid dan jenis rawatan yang anda mungkin telah cuba.
Senggugut adalah normal. Anda mungkin mengalami kekejangan, tetapi anda tidak perlu menderita secara senyap dengan mereka. Terdapat cara untuk mengurangkan kesakitan haid yang menyakitkan. Pastikan anda bercakap dengan pembekal penjagaan kesihatan anda tentang haid yang menyakitkan.
