Gambaran keseluruhan
Apakah tumor karsinoid paru-paru?
Tumor karsinoid paru-paru adalah sejenis tumor kanser yang terdiri daripada sel neuroendokrin. Sel-sel ini terdapat di seluruh badan, termasuk paru-paru. Mereka serupa dengan sel endokrin kerana kedua-duanya menghasilkan hormon atau bahan seperti hormon. Dalam cara lain, mereka menyerupai sel saraf kerana kedua-duanya boleh merembeskan neurotransmitter.
Kadangkala sel neuroendokrin tumbuh terlalu cepat dan membentuk tumor kecil yang dikenali sebagai tumor karsinoid. Tumor karsinoid mungkin terbentuk dalam organ lain badan selain paru-paru. Malah, hanya kira-kira 2 daripada 10 tumor karsinoid ditemui di dalam paru-paru.
Terdapat dua jenis tumor karsinoid paru-paru: tipikal dan tidak tipikal.
- Karsinoid biasa menyumbang kira-kira 9 daripada 10 karsinoid paru-paru. Mereka tumbuh dengan perlahan dan jarang merebak di luar paru-paru.
- Karsinoid atipikal jauh lebih jarang daripada karsinoid paru-paru biasa. Mereka cenderung untuk membesar lebih cepat daripada karsinoid biasa. Terdapat peluang yang lebih besar bahawa mereka akan merebak (bermetastasis) di luar paru-paru. Satu lagi cara untuk mengklasifikasikan tumor karsinoid paru-paru adalah dengan lokasinya. Karsinoid pusat terdapat di dinding saluran udara besar paru-paru. Karsinoid periferal terbentuk lebih dekat ke tepi paru-paru di saluran udara yang lebih kecil. Kedua-dua karsinoid pusat dan periferi biasanya adalah karsinoid biasa.
Seberapa biasa tumor karsinoid pada paru-paru?
Tumor karsinoid paru-paru agak jarang berlaku, menyumbang hanya 1% hingga 2% daripada semua kanser paru-paru. Terdapat kira-kira 2,000 hingga 4,500 kes baru tumor karsinoid paru-paru yang didiagnosis di Amerika Syarikat setiap tahun. Tumor karsinoid lebih berkemungkinan berkembang di tempat lain dalam badan, seperti saluran penghadaman, berbanding di paru-paru. Orang yang mendapat tumor karsinoid paru-paru biasanya lebih muda daripada orang yang menghidap jenis kanser paru-paru lain.
Gejala dan Punca
Apakah punca tumor karsinoid paru-paru?
Punca tumor karsinoid paru-paru masih tidak jelas. Mereka nampaknya tidak berkaitan dengan merokok, pencemar udara atau bahan kimia lain. Walau bagaimanapun, terdapat faktor yang mungkin meletakkan sesetengah orang pada peningkatan risiko. Karsinoid paru-paru lebih berkemungkinan berkembang pada orang kulit putih berbanding orang dari kaum lain. Tumor cenderung terdapat pada lebih ramai wanita berbanding lelaki. Orang yang mempunyai gangguan yang jarang diwarisi dipanggil neoplasia endokrin berbilang jenis 1 (MEN1) mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk karsinoid paru-paru.
Apakah simptom tumor karsinoid paru-paru?
Kira-kira 25% atau lebih orang yang menghidap tumor karsinoid paru-paru tidak mempunyai sebarang gejala. Selalunya jenis tumor ini ditemui apabila anda mempunyai ujian diagnostik untuk penyakit lain, seperti X-ray dada untuk jangkitan paru-paru.
Apabila terdapat simptom, biasanya terdapat batuk atau semput. Batuk mungkin mengeluarkan darah dalam kahak atau kahak. Jika tumor cukup besar untuk menyekat saluran udara, seseorang mungkin mengalami jangkitan yang dipanggil radang paru-paru selepas obstruktif.
Sindrom Carcinoid adalah keadaan yang berkaitan dengan pengeluaran berlebihan hormon tertentu oleh sel neuroendokrin tumor. Ia adalah perkara biasa untuk mempunyai sindrom karsinoid daripada tumor karsinoid paru-paru. Gejala sindrom carcinoid mungkin termasuk:
- Muka memerah (kehangatan) dan kemerahan.
- Semput, sesak nafas atau gejala seperti asma.
- Kelemahan.
- Tekanan darah tinggi.
- Pertambahan berat badan.
- Peningkatan jumlah badan dan rambut muka (hirsutisme).
Gejala sindrom carcinoid mungkin disebabkan oleh gangguan lain. Adalah penting untuk berjumpa dengan pembekal penjagaan kesihatan anda untuk mengetahui punca sebenar simptom tersebut.
Diagnosis dan Ujian
Bagaimanakah tumor karsinoid paru-paru didiagnosis?
Pembekal penjagaan kesihatan anda akan bertanya kepada anda tentang sejarah perubatan anda dan sebarang gejala yang anda alami. Pembekal akan mendengar paru-paru anda dan memeriksa pernafasan anda. Jika pembekal berpendapat bahawa anda mempunyai masalah dengan paru-paru anda, mereka akan memerintahkan lebih banyak ujian. Ujian pengimejan termasuk X-ray dada dan imbasan tomografi berkomputer.
X-ray dada mungkin menunjukkan kehadiran tumor karsinoid paru-paru, kecuali dalam kes di mana tumor sangat kecil atau tersembunyi oleh organ lain di dada.
Imbasan tomografi berkomputer (imbasan CT): Jika X-ray dada tidak jelas, imbasan CT mungkin dilakukan. Imbasan CT menghasilkan imej yang memberikan pandangan keratan rentas paru-paru dan dada. Tidak seperti sinar-X biasa, imbasan CT boleh menemui tumor paru-paru yang sangat kecil dan menentukan lokasi sebenar mereka. Mereka juga berguna untuk melihat jika tumor telah merebak ke hati atau organ lain.
Bergantung pada keputusan ujian, pembekal penjagaan kesihatan anda boleh memerintahkan ujian lain untuk mengetahui sama ada tumor adalah karsinoid atau beberapa bentuk kanser paru-paru yang lain.
Ujian darah dan air kencing: Tahap hormon yang tidak normal atau bahan lain yang dikaitkan dengan tumor karsinoid mungkin terdapat dalam darah atau air kencing. Ujian darah untuk mengukur tahap serotonin atau kromogranin-A mungkin menunjukkan kehadiran karsinoid biasa. Ujian air kencing boleh mengukur tahap 5-HIAA, metabolit serotonin. Ujian ini paling membantu dalam peratusan kecil orang dengan tumor karsinoid paru-paru yang mengalami sindrom karsinoid. Dalam kebanyakan yang lain, ujian ini akan menjadi normal.
Biopsi: Biopsi ialah prosedur di mana sampel kecil tumor atau pertumbuhan dikeluarkan supaya sel-sel boleh diperiksa di bawah mikroskop. Terdapat dua jenis biopsi utama:
- Biopsi bukan pembedahan dilakukan di hospital atau klinik, tetapi ia tidak memerlukan hirisan pembedahan. Walaupun anda perlu dibius sebelum prosedur, masa pemulihan adalah singkat. Anda mungkin boleh meninggalkan hospital beberapa jam selepas biopsi dilakukan. Jenis biopsi bukan pembedahan yang paling biasa untuk tumor karsinoid dipanggil bronkoskopi, di mana kamera nipis dan fleksibel dimasukkan ke dalam saluran pernafasan yang membolehkan biopsi dilakukan di bawah penglihatan langsung.
- Biopsi pembedahan dilakukan di bawah bius dan memerlukan hirisan pembedahan dibuat di dada. Ia memerlukan kemasukan ke hospital dan masa pemulihan lebih lama daripada biopsi bukan pembedahan.
Pengurusan dan Rawatan
Bagaimanakah tumor karsinoid paru-paru dirawat?
Kaedah rawatan bergantung pada saiz tumor, lokasinya dan kesihatan anda secara keseluruhan. Dua bentuk rawatan utama ialah pembedahan dan terapi sinaran.
Banyak tumor karsinoid paru-paru boleh dirawat dengan pembedahan sahaja, kecuali dalam kes di mana tumor telah merebak ke organ lain. Dalam kes di mana karsinoid tidak dapat dikeluarkan sepenuhnya, pembedahan paliatif mungkin dilakukan untuk membuang kebanyakan tumor atau untuk melegakan simptom.
Jenis utama rawatan pembedahan adalah:
- Lobektomi: Prosedur pembedahan jenis ini melibatkan penyingkiran bahagian paru-paru yang dipanggil lobus. Ia boleh dilakukan untuk membuang tumor karsinoid periferal (yang terletak di pinggir paru-paru). Satu lobus paru-paru dikeluarkan semasa lobektomi. Penyingkiran dua lobus dipanggil bilobectomy. Satu prosedur yang dikenali sebagai pemotongan lengan termasuk dalam kategori ini. Reseksi lengan membuang bahagian saluran udara di atas dan di bawah tumor bersama-sama dengan tumor. Bahagian saluran pernafasan kemudiannya disambungkan semula, sama seperti menjahit bahagian lengan selepas sebahagiannya dipotong.
- Pneumonektomi: Prosedur ini melibatkan penyingkiran keseluruhan paru-paru.
- Reseksi sublobar: Kategori ini termasuk segmentektomi dan pemotongan baji. Segmentektomi merujuk kepada penyingkiran sebahagian daripada satu lobus paru-paru. Reseksi baji merujuk kepada membuang bahagian kecil paru-paru berbentuk baji dalam kes di mana tumor sangat kecil.
- Pembedahan nodus limfa: Selalunya, nodus limfa berhampiran paru-paru dikeluarkan semasa pembedahan di atas untuk menentukan sama ada tumor telah merebak ke nod ini dan mungkin untuk mengurangkan risiko tumor merebak ke bahagian lain badan.
Terapi radiasi: Rawatan jenis ini menggunakan sinaran tenaga tinggi untuk memusnahkan sel-sel kanser. Biasanya, pesakit menjalani beberapa siri rawatan sinaran dalam tempoh masa tertentu. Terapi sinaran rasuk luaran ialah jenis terapi sinaran biasa untuk merawat tumor karsinoid. Radiasi juga boleh diberikan melalui pelet atau batang kecil yang dihantar ke tumor atau dekat dengannya melalui kateter kecil. Ini dikenali sebagai sinaran dalaman atau brachytherapy.
Ubat yang dipanggil Sandostatin® (octreotide) kadangkala digunakan untuk merawat sindrom karsinoid dengan mengawal pengeluaran hormon.
Kemoterapi: Ini mungkin diperlukan dalam kes di mana tumor telah merebak dari paru-paru ke organ lain. Kemoterapi melibatkan penggunaan ubat-ubatan yang diberikan melalui aliran darah (intravena) untuk memusnahkan sel-sel kanser. Kemoterapi mungkin diberikan di hospital atau di pejabat doktor atau klinik. Biasanya sejumlah rawatan tertentu diberikan dari semasa ke semasa.
Untuk merawat kanser metastik, perencat mTOR, everolimus (AFINITOR®), digunakan sebelum kemoterapi dalam kes ini. Juga, terapi radioligand peptida digunakan untuk penyakit metastatik di mana rawatan boleh didapati.
Tinjauan / Prognosis
Apakah prospek untuk pesakit dengan tumor karsinoid paru-paru?
Prognosis secara amnya sangat baik. Purata kadar kelangsungan hidup lima tahun bagi orang yang telah dirawat untuk tumor karsinoid biasa ialah 85% hingga 95%. Orang yang telah dirawat untuk karsinoid paru-paru atipikal mempunyai kadar kelangsungan hidup lima tahun sebanyak 50% hingga 60%. Kadar kelangsungan hidup cenderung lebih tinggi bagi orang yang mempunyai karsinoid paru-paru yang tidak merebak.
Adalah penting untuk menjadualkan lawatan susulan yang kerap dengan pasukan penjagaan kesihatan anda selepas rawatan kerana tumor karsinoid boleh datang kembali. Itulah sebabnya anda harus membuat susulan dengan pembekal anda untuk pengawasan. Beritahu doktor anda jika anda mula mengalami sebarang gejala luar biasa, seperti kesukaran bernafas, penurunan berat badan yang tidak dijangka atau sakit.
Tumor karsinoid paru-paru sering dijumpai semasa ujian untuk keadaan lain. Ia adalah kanser jarang dengan pilihan rawatan. Jika anda bimbang dalam apa jua cara tentang berdehit atau batuk, semak dengan pembekal penjagaan kesihatan anda. Jika anda telah dirawat untuk tumor karsinoid paru-paru, pastikan anda menyimpan siri lawatan susulan yang dijadualkan dengan pembekal anda. Ingat, prognosis selepas rawatan adalah sangat baik.