Semua mangsa kanser harus mempunyai penjagaan susulan. Penjagaan susulan untuk kanser bermakna berjumpa pembekal penjagaan kesihatan untuk pemeriksaan perubatan biasa sebaik sahaja anda selesai dengan rawatan. Pemeriksaan ini mungkin termasuk ujian darah, serta ujian dan prosedur lain yang mencari sebarang perubahan dalam kesihatan anda, atau sebarang masalah yang mungkin berlaku akibat rawatan kanser anda. Lawatan ini juga merupakan masa untuk memeriksa masalah fizikal dan emosi yang mungkin timbul beberapa bulan atau tahun selepas rawatan tamat.
Pelan penjagaan susulan anda, bersama-sama dengan ringkasan rawatan kanser anda, adalah sebahagian daripada apa yang dipanggil pelan penjagaan survivorship. Pelan ini akan mempunyai semua maklumat untuk anda dan doktor anda berbincang bagi memastikan anda mendapat penjagaan yang teratur dan menyeluruh selepas rawatan anda tamat.
Ambil perhatian bahawa maklumat dalam bahagian ini memberi tumpuan kepada penjagaan susulan untuk rawatan kanser anda. Tetapi adalah penting untuk anda terus menerima penjagaan rutin anda daripada pembekal penjagaan primer anda sebagai tambahan kepada penjagaan kanser susulan.
Mendapatkan Pelan Penjagaan Susulan
Sebaik sahaja rawatan kanser anda tamat, anda harus menerima pelan penjagaan kanser susulan daripada pakar onkologi anda atau seseorang dalam pasukan rawatan anda. Pelan penjagaan susulan ialah satu set cadangan untuk penjagaan kanser anda selepas rawatan tamat. Banyak organisasi kanser mengesyorkan penggunaan dokumen sedemikian.
Untuk penjagaan kanser susulan, anda mungkin berjumpa doktor yang sama yang merawat anda untuk kanser, atau anda mungkin berjumpa penyedia penjagaan kesihatan lain, seperti pakar dalam penjagaan susulan untuk mangsa kanser. Atau anda boleh membuat keputusan untuk pergi ke doktor penjagaan primer anda. Anda boleh berbincang dengan doktor yang ingin berjumpa dengan pasukan penjagaan kesihatan anda.
Penjagaan susulan untuk mangsa kanser kanak-kanak yang terselamat sangat serupa dengan langkah untuk orang dewasa.
Soalan Lazim Selepas Rawatan Tamat
Apabila anda menerima pelan penjagaan susulan anda daripada doktor anda atau pembekal penjagaan kesihatan yang lain, jawapan kepada soalan di bawah harus diberikan. Pastikan anda bertanya apa-apa soalan lain yang mungkin anda ada:
- Berapa lama masa yang diperlukan untuk saya menjadi lebih baik dan berasa lebih seperti diri saya sendiri?
- Doktor mana yang patut saya jumpa untuk rawatan susulan saya? Berapa kerap?
- Apakah gejala yang perlu saya perhatikan?
- Apakah ujian yang saya perlukan selepas rawatan tamat? Berapa kerap saya akan memilikinya?
- Apakah isu kesihatan jangka panjang yang mungkin saya jangkakan akibat rawatan kanser saya?
- Apakah kemungkinan kanser saya akan kembali?
- Apakah rekod yang perlu saya simpan tentang rawatan saya?
- Apakah yang boleh saya lakukan untuk menjaga diri saya dan menjadi sihat yang mungkin?
- Bolehkah anda mencadangkan kumpulan sokongan yang mungkin membantu saya?
Anda mungkin mendapati ia berguna untuk menulis soalan ini. Apabila anda berjumpa dengan doktor atau pakar penjagaan susulan, anda boleh mencatat atau merakam ceramah anda untuk dirujuk kemudian. Bercakap tentang sebarang kebimbangan yang anda ada kaitan dengan pelan penjagaan susulan anda
Jadual Penjagaan Susulan Anda
Setiap pesakit mempunyai jadual penjagaan susulan yang berbeza. Kekerapan anda kembali untuk lawatan susulan adalah berdasarkan:
- Jenis kanser yang anda alami
- Rawatan yang anda terima
- Kesihatan keseluruhan anda, termasuk kemungkinan masalah berkaitan rawatan
Secara umum, orang ramai kembali kepada doktor untuk temu janji susulan setiap 3 hingga 4 bulan dalam tempoh 2 hingga 3 tahun pertama selepas rawatan, dan sekali atau dua kali setahun selepas itu.
Pada lawatan ini, anda mungkin menjalani pemeriksaan fizikal bersama-sama dengan ujian darah dan ujian dan prosedur lain yang diperlukan. Ujian yang anda terima dan kekerapan anda menerimanya akan berdasarkan pada pendapat doktor anda yang terbaik untuk anda semasa membuat pelan penjagaan susulan anda.
Perkara yang Perlu Diberitahu Doktor Anda Semasa Lawatan Susulan
Apabila anda berjumpa dengan doktor anda untuk lawatan susulan, adalah penting untuk bercakap secara terbuka tentang sebarang masalah fizikal atau emosi yang anda hadapi. Sentiasa nyatakan sebarang simptom, kesakitan atau kebimbangan yang baru atau yang tidak akan hilang. Tetapi perlu diingat bahawa hanya kerana anda mempunyai simptom baru, ia tidak semestinya bermakna kanser telah kembali. Adalah perkara biasa untuk mempunyai ketakutan tentang setiap kesakitan dan kesakitan yang timbul, tetapi ia mungkin hanya masalah yang boleh ditangani dengan mudah oleh doktor anda.
Perkara lain yang perlu anda beritahu doktor anda:
- Sebarang masalah fizikal yang mengganggu kehidupan harian anda, seperti keletihan; masalah dengan pundi kencing, usus, atau fungsi seksual; mempunyai masa yang sukar untuk menumpukan perhatian; perubahan ingatan; masalah tidur; atau penambahan atau penurunan berat badan
- Sebarang ubat, vitamin, herba atau suplemen baharu yang anda ambil
- Perubahan dalam sejarah perubatan keluarga anda
- Sebarang masalah emosi yang anda alami, seperti kebimbangan atau kemurungan
Adalah penting untuk mengetahui sebarang perubahan dalam kesihatan anda antara lawatan berjadual. Laporkan sebarang masalah kepada doktor anda dengan segera. Mereka boleh memutuskan sama ada masalah itu berkaitan dengan kanser, rawatan yang anda terima atau isu kesihatan yang tidak berkaitan.
Ringkasan Rawatan Anda
Pakar onkologi anda atau ahli pasukan rawatan anda harus memberi anda ringkasan bertulis mengenai rawatan yang anda terima. Simpan ini dengan anda untuk berkongsi dengan doktor penjagaan primer anda dan mana-mana doktor lain yang anda jumpa. Ramai orang menyimpan ringkasan rawatan mereka dalam pengikat atau folder, bersama dengan rekod perubatan mereka. Dengan cara ini, fakta penting tentang rawatan anda akan sentiasa berada di tempat yang sama.
Jenis maklumat kesihatan dalam ringkasan rawatan
Tarikh anda didiagnosis
- Jenis kanser yang anda alami
- Laporan patologi yang menerangkan jenis dan peringkat kanser secara terperinci
- Tempat dan tarikh setiap rawatan, seperti butiran semua pembedahan; tapak dan jumlah keseluruhan terapi sinaran; dan nama dan dos kemoterapi dan semua ubat lain
- Laporan makmal utama, laporan x-ray, imbasan CT, dan laporan MRI
- Senarai tanda dan gejala yang perlu diperhatikan dan kemungkinan kesan jangka panjang rawatan
- Maklumat hubungan untuk semua profesional kesihatan yang terlibat dalam rawatan anda
- Sebarang masalah yang berlaku semasa atau selepas rawatan
- Sebarang penjagaan sokongan yang anda terima semasa rawatan (seperti ubat untuk kemurungan atau kebimbangan, sokongan emosi dan suplemen pemakanan)
Ramai mangsa kanser yang terselamat mengatakan bahawa melibatkan diri dengan penjagaan susulan mereka adalah cara yang baik untuk mereka mendapatkan semula beberapa kawalan yang mereka rasa hilang semasa rawatan kanser. Menjadi rakan kongsi aktif dengan doktor anda dan meminta bantuan daripada ahli pasukan penjagaan kesihatan yang lain adalah langkah pertama. Mengetahui perkara yang diharapkan selepas rawatan kanser boleh membantu anda dan keluarga anda membuat rancangan, perubahan gaya hidup dan keputusan penting tentang masa depan.
Garis Panduan Gaya Hidup Sihat Selepas Rawatan Kanser
Selepas rawatan kanser, ramai yang terselamat ingin mencari cara untuk mengurangkan kemungkinan kanser mereka kembali. Sesetengah bimbang bahawa cara mereka makan, tekanan dalam hidup mereka, atau pendedahan mereka kepada bahan kimia boleh menyebabkan mereka berisiko untuk berulang. Mereka yang terselamat dari kanser mendapati bahawa inilah masanya mereka melihat dengan baik cara mereka menjaga diri mereka sendiri dan bagaimana mereka mungkin menjalani kehidupan yang lebih sihat.
Tanya doktor anda tentang membangunkan pelan penjagaan survivorship yang merangkumi cara anda boleh menjaga keperluan fizikal, emosi, sosial dan rohani anda. Jika anda mendapati sukar untuk membincangkan isu ini, mungkin berguna untuk mengetahui bahawa semakin anda melakukannya, semakin mudah ia. Doktor anda juga mungkin mencadangkan ahli pasukan penjagaan kesihatan yang lain untuk anda berbincang tentang kesihatan, seperti pekerja sosial, pakar pemakanan, ahli paderi atau jururawat.
Beberapa petua umum untuk semua mangsa kanser termasuk:
Berhenti merokok.Merokok selepas rawatan kanser boleh meningkatkan peluang mendapat kanser di tapak yang sama atau berbeza.
Kurangkan jumlah alkohol yang anda minum. Minum alkohol meningkatkan risiko kanser tertentu.
Kekalkan berat badan yang sihat. Makan dengan baik dan kekal aktif boleh membantu anda mencapai berat badan yang sihat dan kekal di sana. Makan dengan baik. Pemakanan yang sihat dan seimbang adalah penting untuk kesihatan keseluruhan. Ini termasuk makan buah-buahan, sayur-sayuran, bijirin penuh, dan protein. Berbincang dengan doktor atau pakar diet anda untuk mengetahui tentang sebarang keperluan pemakanan khas yang mungkin anda ada. Anda juga boleh bertanya sama ada anda perlu berbincang dengan pakar pemakanan untuk mendapatkan panduan tentang pemakanan yang sihat.
Makan dengan baik. Pemakanan yang sihat dan seimbang adalah penting untuk kesihatan keseluruhan. Ini termasuk makan buah-buahan, sayur-sayuran, bijirin penuh, dan protein. Berbincang dengan doktor atau pakar diet anda untuk mengetahui tentang sebarang keperluan pemakanan khas yang mungkin anda ada. Anda juga boleh bertanya sama ada anda perlu berbincang dengan pakar pemakanan untuk mendapatkan panduan tentang pemakanan yang sihat.
Bersenam dan kekal aktif. Penyelidikan menunjukkan bahawa kekal aktif selepas kanser boleh membantu mengurangkan risiko berulang dan membawa kepada kelangsungan hidup yang lebih lama. Selain itu, senaman sederhana (berjalan kaki, berbasikal, berenang) selama kira-kira 30 minit setiap—atau hampir setiap hari—boleh:
- Kurangkan kebimbangan dan kemurungan
- Meningkatkan mood dan meningkatkan harga diri
- Mengurangkan keletihan, loya, sakit, dan cirit-birit
Adalah penting untuk memulakan program senaman secara perlahan-lahan dan meningkatkan aktiviti dari semasa ke semasa. Sesetengah orang mungkin perlu berhati-hati dalam bersenam. Berbincang dengan doktor anda sebelum anda memulakan sebarang program senaman, dan bekerjasama dengan doktor anda atau pakar (seperti ahli terapi fizikal) jika perlu. Jika anda perlu kekal di atas katil semasa pemulihan anda, walaupun melakukan aktiviti kecil boleh membantu. Meregangkan atau menggerakkan tangan atau kaki anda boleh membantu anda kekal fleksibel dan melegakan ketegangan otot.
Sumber: Institut Kesihatan Negara; Institut Kanser Kebangsaan