Kesakitan yang kerap dan kebas di tangan kanan adalah aduan biasa di kalangan wanita. Keadaan ini boleh berpunca daripada beberapa punca, daripada mampatan saraf sementara kepada keadaan perubatan kronik. Mari ketahui punca keadaan ini dan cara merawatnya.
Penyebab biasa kesakitan dan kebas di tangan kanan yang kerap
- Sindrom carpal tunnel
- Radikulopati serviks
- Sindrom saluran keluar toraks
- Kecederaan regangan berulang
- Neuropati periferal
- Rheumatoid arthritis
1. Sindrom carpal tunnel
Sindrom terowong karpal berlaku apabila saraf median dimampatkan semasa ia bergerak melalui terowong karpal di pergelangan tangan. Terowong karpal adalah laluan sempit yang dikelilingi oleh tulang dan ligamen. Bengkak atau penebalan tendon dalam terowong karpal boleh menyebabkan peningkatan tekanan pada saraf, menyebabkan kesakitan, kesemutan, dan kebas.
simptom:
- Rasa kebas dan kesemutan pada ibu jari, jari telunjuk, jari tengah dan bahagian jari manis
- Sakit yang boleh menjalar hingga ke lengan bawah
- Cengkaman lemah dan kesukaran memegang objek
Diagnosis:
- Pemeriksaan fizikal: Tanda Tinel (ketukan pada saraf median) dan ujian Phalen (fleksi pergelangan tangan) sering digunakan.
- Elektromiografi (EMG): Mengukur pengaliran saraf untuk mengesan keabnormalan.
- Ultrasound atau MRI: Boleh mendedahkan masalah struktur dalam terowong karpal.
Rawatan sindrom carpal tunnel
- Bukan pembedahan: Splinting pergelangan tangan, ubat anti-radang bukan steroid (NSAIDs), dan suntikan kortikosteroid.
- Pembedahan: Pembedahan pelepasan carpal tunnel, yang melegakan mampatan saraf.
2. Radikulopati serviks
Keadaan ini disebabkan oleh mampatan akar saraf di tulang belakang serviks, selalunya disebabkan oleh cakera hernia atau taji tulang. Mampatan mengganggu penghantaran isyarat saraf ke lengan dan tangan.
simptom:
- Sakit yang memancar dari leher ke tangan kanan
- Rasa kebas dan kesemutan pada jari tertentu berdasarkan akar saraf yang terjejas
- Kelemahan pada otot lengan
Diagnosis:
- Ujian pengimejan: Imbasan MRI atau CT tulang belakang serviks boleh mengenal pasti mampatan akar saraf.
- Kajian pengaliran saraf: Tentukan tahap penglibatan saraf.
Rawatan radikulopati serviks
- Terapi fizikal: Latihan regangan dan pengukuhan untuk melegakan tekanan.
- Ubat-ubatan: NSAID, pelemas otot, atau kortikosteroid.
- Pembedahan: Diskektomi atau gabungan tulang belakang untuk kes yang teruk.
3. Sindrom saluran keluar toraks
Sindrom saluran keluar toraks terhasil daripada mampatan saraf dan saluran darah di saluran keluar toraks, ruang antara tulang selangka dan rusuk pertama. Sindrom ini boleh disebabkan oleh postur yang lemah, aktiviti overhed yang berulang, atau keabnormalan anatomi.
simptom:
- Kebas pada tangan, terutamanya jari merah jambu dan jari manis
- Bengkak atau perubahan warna pada tangan
- Kelemahan dalam mencengkam objek
Diagnosis:
- Ujian fizikal: Ujian Adson dan ujian Roos menilai mampatan saluran keluar toraks.
- Ujian pengimejan: X-ray atau MRI boleh mendedahkan keabnormalan anatomi.
Rawatan sindrom saluran keluar toraks:
- Terapi fizikal: Pembetulan postur dan latihan pengukuhan.
- Ubat-ubatan: Penghilang rasa sakit dan pelemas otot.
- Pembedahan: Pembuangan rusuk pertama atau membaiki kawasan mampat dalam kes yang teruk.
4. Kecederaan regangan berulang
Kecederaan terikan yang berulang berlaku kerana terlalu banyak menggunakan otot dan tendon di tangan, pergelangan tangan atau lengan bawah. Aktiviti berpanjangan seperti menaip atau menjahit boleh menyebabkan keradangan dan mikrokoyak pada tisu.
simptom:
- Sakit sakit dan kekakuan di tangan atau pergelangan tangan
- Sensasi kesemutan atau kebas pada jari
- Mengurangkan julat pergerakan
Diagnosis:
- Peperiksaan fizikal: Mengenal pasti aktiviti berulang yang menyebabkan gejala.
- Ultrasound atau MRI: Mendedahkan kerosakan tisu lembut.
Rawatan kecederaan regangan berulang:
- Rehat dan pelarasan: Mengurangkan ketegangan dengan mengubah tabiat kerja.
- Terapi ais: Mengurangkan keradangan.
- Terapi fizikal: Membantu memulihkan kekuatan dan fleksibiliti.
5. Neuropati periferal
Neuropati periferal terhasil daripada kerosakan pada saraf periferi, selalunya disebabkan oleh diabetes, penggunaan alkohol, atau kekurangan vitamin. Saraf yang rosak gagal menghantar isyarat dengan berkesan, membawa kepada defisit deria dan motor.
simptom:
- Rasa terbakar atau sakit ditikam di tangan
- Kebas yang berterusan
- Kelemahan otot
Diagnosis:
- Ujian darah: Untuk memeriksa punca asas seperti diabetes atau kekurangan vitamin.
- Kajian pengaliran saraf: Ukur aktiviti elektrik dalam saraf.
Rawatan neuropati periferal:
- Menguruskan keadaan asas: Mengawal gula darah dalam diabetes atau menambah vitamin.
- Ubat-ubatan: Gabapentin atau pregabalin untuk sakit saraf.
- Perubahan gaya hidup: Elakkan alkohol dan memastikan pemakanan seimbang.
6. Rheumatoid arthritis
Rheumatoid arthritis adalah penyakit autoimun yang menyebabkan keradangan kronik pada sendi, termasuk sendi di pergelangan tangan dan jari. Keradangan merosakkan rawan dan membawa kepada kecacatan sendi, memampatkan saraf berdekatan.
simptom:
- Bengkak sendi, kemerahan, dan kehangatan
- Kekakuan sendi pagi yang berlangsung lebih daripada 30 minit
- Sakit dan kebas di kawasan yang terjejas
Diagnosis:
- Ujian darah: Cari antibodi faktor rheumatoid (RF) atau anti-cyclic citrullinated peptide (anti-CCP).
- Ujian pengimejan: X-ray atau ultrasound untuk menilai kerosakan sendi.
Rawatan arthritis rheumatoid:
- Ubat-ubatan: Ubat antirheumatik pengubahsuai penyakit (DMARDs) dan biologi.
- Terapi fizikal: Mengekalkan fleksibiliti dan kekuatan sendi.
- Pembedahan: Penggantian sendi dalam kes yang teruk.
Sakit dan kebas yang kerap di sebelah tangan boleh menjejaskan aktiviti harian dan kualiti hidup dengan ketara. Diagnosis awal dan rawatan yang sesuai adalah penting untuk mengelakkan komplikasi jangka panjang. Wanita yang mengalami gejala berterusan harus mendapatkan nasihat perubatan untuk mengenal pasti punca sebenar dan memulakan rawatan mengikut keadaan khusus mereka.