Gatal-gatal yang berterusan dan kekuningan kulit dan mata adalah simptom jaundis. Jaundis adalah keadaan di mana terdapat terlalu banyak bilirubin dalam darah. Bilirubin adalah pigmen kuning yang dihasilkan apabila sel darah merah rosak. Biasanya, hati mengeluarkan bilirubin dari darah dan menghantarnya ke usus, di mana ia disingkirkan dalam najis. Walau bagaimanapun, jika hati tidak berfungsi dengan baik, bilirubin boleh terkumpul di dalam darah dan menyebabkan penyakit kuning.
Sesetengah penyakit boleh menyebabkan kegatalan berterusan dan kekuningan kulit dan mata. Penyebab yang paling biasa adalah penyakit hati, pundi hempedu, atau pankreas.
Penyebab umum gatal-gatal yang berterusan dan kekuningan kulit dan mata
1. Hepatitis
Hepatitis boleh disebabkan oleh pelbagai faktor, termasuk virus (seperti hepatitis A, B, dan C), penyalahgunaan alkohol dan penyakit autoimun.
Apabila hati meradang, ia mungkin tidak dapat mengeluarkan bilirubin dengan berkesan. Bilirubin ialah bahan buangan kuning yang terhasil apabila sel darah merah yang lama atau rosak dipecahkan. Bilirubin akan terkumpul di dalam badan, menyebabkan kulit dan mata menjadi kuning.
Gatal-gatal yang berterusan dalam hepatitis adalah disebabkan oleh pengumpulan produk hempedu dalam aliran darah. Keupayaan hati yang berkurangan untuk menapis darah membolehkan bahan-bahan ini terkumpul di bawah kulit, menyebabkan kegatalan.
Hepatitis biasanya didiagnosis melalui ujian darah yang memeriksa enzim hati yang tinggi dan kehadiran antibodi virus. Ujian pengimejan seperti ultrasound, imbasan CT, MRI, atau biopsi hati, juga boleh digunakan untuk diagnosis.
Rawatan bergantung kepada jenis hepatitis. Untuk hepatitis virus, ubat antivirus mungkin digunakan. Dalam kes hepatitis autoimun, kortikosteroid dan ubat penindas imun yang lain mungkin ditetapkan.
2. Sirosis
Cirrhosis adalah peringkat akhir parut (fibrosis) hati yang disebabkan oleh pelbagai bentuk penyakit dan keadaan hati, seperti hepatitis dan alkoholisme kronik.
Dalam sirosis, tisu parut menghalang hati daripada berfungsi dengan baik, menjejaskan keupayaannya untuk menapis bahan buangan, seperti bilirubin dan hempedu. Isu ini boleh menyebabkan jaundis dan menyebabkan kegatalan.
Cirrhosis biasanya didiagnosis melalui gabungan pemeriksaan fizikal, ujian darah, kajian pengimejan, dan kadangkala biopsi hati.
Rawatan untuk sirosis ialah menguruskan simptom, mencegah kerosakan hati selanjutnya, dan merawat punca yang mendasari. Dalam kes yang teruk, pesakit mungkin memerlukan pemindahan hati.
3. Batu karang
Batu hempedu ialah mendapan yang mengeras dalam pundi hempedu yang boleh menyekat saluran hempedu. Penyumbatan ini boleh menyebabkan pengumpulan bilirubin dalam darah, mengakibatkan jaundis. Penimbunan produk hempedu dalam kulit juga menyebabkan kegatalan.
Batu karang biasanya didiagnosis menggunakan pengimejan ultrasound. Alat diagnostik lain termasuk imbasan tomografi berkomputer (CT) dan cholangiopancreatography retrograde endoskopik (ERCP).
Rawatan untuk batu karang termasuk perubahan diet, ubat untuk membubarkan batu karang, atau pembedahan untuk membuang pundi hempedu.
4. Kanser pankreas
Kanser pankreas boleh menyekat saluran hempedu, membawa kepada pembentukan bilirubin dan menyebabkan jaundis dan gatal-gatal.
Diagnosis kanser pankreas biasanya dilakukan melalui pemeriksaan fizikal, ujian darah, kajian pengimejan seperti CT atau MRI, dan biopsi.
Pilihan rawatan bergantung pada peringkat kanser dan boleh termasuk pembedahan, terapi sinaran, kemoterapi, terapi sasaran, atau gabungan kaedah ini.
Adakah kegatalan berterusan dan kekuningan pada kulit dan mata gejala serius?
Ya, gatal-gatal yang berterusan dan kekuningan pada kulit dan mata adalah tanda-tanda penyakit serius, seperti penyakit hati, kanser, atau jangkitan. Sentiasa berunding dengan profesional penjagaan kesihatan apabila gejala ini hadir.
Sebagai tambahan kepada gejala gatal-gatal yang berterusan dan kekuningan kulit dan mata, anda mungkin juga mengalami gejala jaundis yang lain, seperti:
- Kencing gelap
- Najis berwarna terang
- Sakit di bahagian atas perut kanan
- Pening dan muntah
- Demam
Jika anda mengalami mana-mana gejala ini, anda perlu segera berjumpa doktor. Jaundis boleh menjadi tanda keadaan perubatan yang serius, jadi anda mesti didiagnosis dan dirawat secepat mungkin.