Ulser peptik menjejaskan berjuta-juta orang di seluruh dunia, dengan anggaran kelaziman 8% dalam populasi global. Walaupun rawatan perubatan konvensional berkesan, ubat herba tradisional telah menunjukkan hasil yang menjanjikan dalam kedua-dua mencegah dan merawat ulser peptik. Artikel ini mengesyorkan rawatan herba berasaskan bukti yang boleh melengkapkan penjagaan perubatan standard untuk pengurusan ulser peptik.
Memahami ulser peptik
Ulser peptik adalah luka terbuka yang berkembang pada lapisan dalam perut (ulser gastrik) dan bahagian atas usus kecil (ulser duodenal).
Penyebab utama ulser peptik
- Jangkitan bakteria Helicobacter pylori (H. pylori).
- Penggunaan biasa NSAID (ubat anti-radang bukan steroid)
- Pengeluaran asid yang berlebihan
- Tekanan kronik
- Menghisap tembakau dan pengambilan alkohol
Gejala biasa
- Sakit perut terbakar
- Rasa kembung perut
- Intoleransi terhadap makanan berlemak
- Pedih ulu hati
- Loya
- Penurunan berat badan yang tidak dijangka
Ubat herba untuk rawatan ulser peptik
1. Akar licorice (Glycyrrhiza glabra)
Sifat dan sebatian aktif:
- Mengandungi glycyrrhizin dan flavonoid
- Menunjukkan sifat anti-radang dan antimikrob
- Ejen salutan semulajadi untuk lapisan perut
Kesan terapeutik:
- Kajian menunjukkan 80% keberkesanan dalam mengurangkan gejala ulser peptik
- Menggalakkan pengeluaran lendir
- Menghalang pertumbuhan H. pylori
- Mengurangkan keradangan
Arahan penggunaan:
- Deglycyrrhizinated licorice (DGL): 380-400 mg, 3 kali sehari
- Teh: 1-5 gram akar direndam dalam air panas, 2-3 kali sehari
Kesan sampingan:
- Boleh meningkatkan tekanan darah apabila digunakan dalam jumlah yang banyak
- Tidak disyorkan semasa mengandung
- Boleh berinteraksi dengan ubat-ubatan tertentu
2. Kunyit (Curcuma longa)
Sifat dan sebatian aktif:
- Mengandungi curcumin
- Sifat anti-radang yang kuat
- Kesan antioksidan
Kesan terapeutik:
- Mengurangkan keradangan sehingga 60%
- Menghalang pertumbuhan H. pylori
- Menggalakkan penyembuhan lapisan perut
- Merangsang pengeluaran mukus pelindung
Arahan penggunaan:
- Serbuk: 400-600 mg, 3 kali sehari
- Teh: 1-2 gram dalam air panas
- Perlu diambil bersama lada hitam untuk meningkatkan penyerapan
Kesan sampingan:
- Boleh meningkatkan risiko pendarahan
- Boleh menyebabkan sakit perut pada individu yang sensitif
- Tidak disyorkan dalam dos yang tinggi semasa mengandung
3. Aloe vera (Aloe barbadensis miller)
Sifat dan sebatian aktif:
- Mengandungi polisakarida
- Sebatian anti-radang
- Bahan menggalakkan penyembuhan
Kesan terapeutik:
- Mengurangkan keradangan
- Menggalakkan pembaikan tisu
- Kajian menunjukkan 75% kadar kejayaan dalam penyembuhan ulser
- Menyediakan salutan pelindung
Arahan penggunaan:
- Jus: 30 ml, 3 kali sehari
- Gel: 100-200 mg, 3 kali sehari
Kesan sampingan:
- Boleh menyebabkan cirit-birit
- Tidak boleh digunakan semasa kehamilan
- Dapat menurunkan kadar gula dalam darah
4. Basil (Ocimum sanctum)
Sifat dan sebatian aktif:
- Mengandungi eugenol
- Kaya dengan asid ursolik
- Sifat antioksidan
Kesan terapeutik:
- Mengurangkan rembesan asid sebanyak 48%
- Menguatkan pertahanan mukus
- Sifat anti-tekanan
- Antimikrob terhadap H. pylori
Arahan penggunaan:
- Teh: 2-3 gram daun kering, 3 kali sehari
- Ekstrak: 300-500 mg setiap hari
- Daun segar boleh dikunyah
Kesan sampingan:
- Secara amnya selamat
- Boleh melambatkan pembekuan darah
- Boleh berinteraksi dengan ubat-ubatan tertentu
5. Akar marshmallow (Althaea officinalis)
Sifat dan sebatian aktif:
- Kandungan lendir yang tinggi
- Mengandungi polisakarida
- Sifat salutan semula jadi
Kesan terapeutik:
- Membentuk lapisan pelindung ke atas ulser
- Mengurangkan keradangan
- Menggalakkan penyembuhan tisu
- Melegakan saluran penghadaman
Arahan penggunaan:
- Teh: 2-5 gram akar dalam air sejuk, curam 2 jam
- Serbuk: 1-2 gram, 3 kali sehari
Kesan sampingan:
- Boleh melambatkan penyerapan ubat lain
- Secara amnya sangat selamat
- Boleh turunkan sedikit gula dalam darah
Ringkasan
Ubat herba menjanjikan alternatif semula jadi untuk menguruskan ulser peptik. Banyak ubat herba menunjukkan kesan terapeutik yang ketara disokong oleh penyelidikan saintifik. Herba yang paling berkesan termasuk akar licorice, kunyit, aloe vera, selasih, dan akar marshmallow. Herba ini berfungsi melalui pelbagai mekanisme termasuk:
- Mengurangkan keradangan
- Melawan jangkitan H. pylori
- Menggalakkan pengeluaran lendir
- Menyediakan salutan pelindung
- Menyokong penyembuhan tisu
Walaupun rawatan herba ini boleh berkesan, ia harus digunakan di bawah pengawasan perubatan, terutamanya apabila digabungkan dengan rawatan konvensional. Anda sepatutnya:
- Mulakan dengan dos kecil dan pantau tindak balas
- Berhati-hati dengan potensi interaksi dengan ubat-ubatan
- Rujuk pakar penjagaan kesihatan sebelum memulakan sebarang rawatan herba
- Teruskan rawatan perubatan yang ditetapkan melainkan dinasihatkan sebaliknya oleh profesional penjagaan kesihatan
Ingat bahawa walaupun ubat herba boleh memberi manfaat, ia harus melengkapi dan bukannya menggantikan rawatan perubatan konvensional untuk ulser peptik, terutamanya dalam kes yang teruk atau apabila jangkitan H. pylori hadir.