Apakah enzim?
Enzim ialah protein yang membantu mempercepatkan metabolisme, atau tindak balas kimia dalam badan kita. Mereka membina beberapa bahan dan memecahkan bahan lain. Semua makhluk hidup mempunyai enzim.
Badan kita secara semula jadi menghasilkan enzim. Tetapi enzim juga terdapat dalam produk perkilangan dan makanan.
Apakah yang dilakukan oleh enzim?
Salah satu peranan enzim yang paling penting ialah membantu dalam penghadaman. Pencernaan adalah proses menukar makanan yang kita makan menjadi tenaga. Contohnya, terdapat enzim dalam air liur, pankreas, usus dan perut kita. Mereka memecahkan lemak, protein dan karbohidrat. Enzim menggunakan nutrien ini untuk pertumbuhan dan pembaikan sel.
Enzim juga membantu dengan:
- Bernafas.
- Membina otot.
- Fungsi saraf.
- Membuang toksin badan kita.
Apakah jenis enzim yang berbeza?
Terdapat beribu-ribu enzim individu dalam badan. Setiap jenis enzim hanya mempunyai satu kerja. Sebagai contoh, enzim sucrase memecahkan gula yang dipanggil sukrosa. Laktase memecah laktosa, sejenis gula yang terdapat dalam produk susu.
Beberapa enzim pencernaan yang paling biasa ialah:
- Karbohidrat memecahkan karbohidrat kepada gula.
- Lipase memecahkan lemak kepada asid lemak.
- Protease memecahkan protein kepada asid amino.
Bahagian Enzim
Apakah bahagian-bahagian enzim?
Setiap enzim mempunyai “tapak aktif.” Kawasan ini mempunyai bentuk yang unik. Bahan yang berfungsi pada enzim ialah substrat. Substrat juga mempunyai bentuk yang unik. Enzim dan substrat mesti sesuai untuk berfungsi.
Bagaimanakah suhu dan pH mempengaruhi enzim?
Enzim memerlukan keadaan yang sesuai untuk berfungsi. Jika keadaan tidak betul, enzim boleh berubah bentuk. Kemudian, ia tidak lagi sesuai dengan substrat, jadi ia tidak berfungsi dengan betul.
Setiap enzim mempunyai suhu dan pH yang ideal:
- pH: Enzim sensitif terhadap keasidan dan kealkalian. Ia tidak berfungsi dengan betul jika persekitaran terlalu berasid atau asas. Sebagai contoh, enzim dalam perut dipanggil pepsin memecahkan protein. Jika perut anda tidak mempunyai asid yang mencukupi, pepsin tidak dapat berfungsi secara optimum.
- Suhu: Enzim berfungsi paling baik apabila suhu badan anda normal, kira-kira 98.6°F (37°C). Apabila suhu meningkat, tindak balas enzim meningkat. Tetapi jika suhu menjadi terlalu tinggi, enzim berhenti berfungsi. Sebab itu demam panas boleh mengganggu fungsi badan.
Keadaan & Gangguan Biasa
Apakah keadaan kesihatan yang boleh menyebabkan masalah enzim?
Gangguan metabolik selalunya disebabkan oleh kekurangan enzim tertentu. Ibu bapa boleh mewariskannya kepada anak-anak mereka melalui gen (diwarisi). Beberapa contoh gangguan metabolik yang diwarisi termasuk:
- penyakit Fabry menghalang badan daripada membuat enzim (alpha-galactosidase A) yang memecahkan lemak (lipid).
- penyakit Krabbe (leukodistrofi sel globoid) menjejaskan enzim yang diperlukan untuk penutup pelindung (myelin) pada sel saraf (Sistem Saraf Pusat).
- Penyakit kencing sirap maple menjejaskan enzim yang diperlukan untuk memecahkan asid amino rantai cabang tertentu.
Keadaan kesihatan lain yang berkaitan dengan ketidakseimbangan enzim termasuk:
- penyakit Crohn ketidakseimbangan bakteria dalam usus anda (mikrobiom usus) boleh mempengaruhi tindak balas autoimun pada saluran usus. Ini mungkin memainkan peranan dalam pembentangan dan keterukan penyakit Crohn.
- Kekurangan pankreas eksokrin (EPI) adalah keadaan di mana pankreas anda tidak mempunyai enzim pencernaan yang mencukupi. Anda tidak boleh memecahkan makanan atau menyerap nutrien. Pankreatitis kronik, kanser pankreas, diabetes atau cystic fibrosis boleh membawa kepada EPI.
- Intoleransi laktosa adalah kekurangan enzim yang diperlukan untuk mencerna gula dalam susu (laktosa) dan tenusu.
Bagaimanakah ujian enzim digunakan untuk mendiagnosis keadaan kesihatan?
Pembekal penjagaan kesihatan anda boleh menggunakan pelbagai ujian darah enzim dan protein untuk memeriksa keadaan kesihatan tertentu. Sebagai contoh, enzim hati yang tinggi boleh menjadi tanda penyakit hati.
Menjaga Enzim Anda
Adakah saya perlu mengambil suplemen enzim?
Orang yang tidak mempunyai masalah kesihatan kronik biasanya boleh mendapatkan enzim yang mereka perlukan daripada diet yang sihat. Tetapi, jika anda mempunyai keadaan kesihatan tertentu, pembekal penjagaan kesihatan anda mungkin mengesyorkan mengambil suplemen enzim. Sebagai contoh, ramai orang dengan EPI mungkin mengambil enzim pencernaan sebelum mereka makan. Ini membantu badan mereka menyerap nutrien daripada makanan. Bercakap dengan pembekal penjagaan kesihatan anda sebelum mengambil sebarang jenis suplemen enzim.
Bolehkah ubat menjejaskan tahap enzim?
Sesetengah ubat menjejaskan tahap enzim. Sebagai contoh, antibiotik boleh membunuh bakteria tertentu yang diperlukan untuk sesetengah enzim berfungsi dengan terbaik. Inilah sebabnya antibiotik boleh menyebabkan cirit-birit. Untuk membunuh bakteria yang membuat anda sakit, mereka juga menghapuskan bakteria baik penting yang membantu dalam penghadaman.
Statin (ubat yang menurunkan kolesterol) boleh meningkatkan enzim hati dan enzim otot. Mereka boleh meningkatkan risiko kerosakan pada hati atau otot.
Bila Perlu Hubungi Doktor
Bilakah saya perlu menghubungi doktor saya tentang masalah enzim?
Anda tidak akan tahu jika anda mempunyai masalah enzim tanpa ujian darah. Hubungi doktor anda jika anda mengalami mana-mana masalah berikut:
-
Sakit perut.
-
Kembung atau gas.
-
Cirit-birit.
-
Keletihan.
-
Pening dan muntah.
-
Penurunan berat badan yang tidak dapat dijelaskan.
-
Kiraan darah merah yang rendah (anemia).
-
Pendarahan gastrousus.
Enzim membantu memudahkan tindak balas biokimia dalam badan kita. Mereka membantu dalam segala-galanya daripada pernafasan hingga pencernaan. Mempunyai terlalu sedikit atau terlalu banyak enzim tertentu boleh menyebabkan masalah kesihatan. Sesetengah orang yang mempunyai keadaan kronik mungkin perlu mengambil suplemen enzim untuk membantu badan mereka berfungsi sebagaimana mestinya. Hanya ambil suplemen enzim di bawah pengawasan pembekal penjagaan kesihatan anda.
