Kekejangan usus adalah masalah biasa, yang boleh berlaku pada semua orang pada semua peringkat umur. Anda akan merasakan kekejangan pada otot saluran gastrousus. Kekejangan ini boleh berkisar daripada ketidakselesaan ringan kepada kesakitan yang teruk. Artikel ini menerangkan perkara yang menyebabkan kekejangan usus yang kerap dan memberikan panduan untuk merawat keadaan ini.
Apakah punca kerap kekejangan usus?
Etiologi kekejangan usus adalah pelbagai, berpunca daripada pelbagai keadaan yang menjejaskan fungsi saluran gastrousus. Punca-punca ini boleh dikategorikan kepada punca pemakanan, berjangkit, berfungsi dan struktur.
Punca pemakanan
- Intoleransi laktosa dan sensitiviti makanan lain: Ketidakupayaan untuk mencerna laktosa atau tindak balas terhadap makanan seperti gluten boleh mencetuskan kekejangan usus.
- FODMAP: Karbohidrat tertentu boleh menapai dalam usus, yang membawa kepada kekejangan usus pada individu yang mudah terdedah.
Punca berjangkit
- Jangkitan bakteria: Seperti jangkitan daripada makanan atau air yang tercemar.
- Gastroenteritis virus: Biasanya dikenali sebagai selesema perut.
Gangguan fungsi
- Sindrom usus rengsa (irritable bowel syndrome, atau IBS): Keadaan yang dicirikan oleh sakit perut, perut kembung dan perubahan tabiat membuang air besar tanpa sebarang kelainan yang jelas.
- Dispepsia fungsional: Sakit berulang atau ketidakselesaan berpusat di bahagian atas abdomen.
Isu struktur
- Penyakit Radang Usus (inflammatory bowel disease, atau IBD): Termasuk penyakit Crohn dan kolitis ulseratif, menyebabkan keradangan saluran gastrousus.
- Halangan usus: Disebabkan oleh tumor, penyempitan atau hernia boleh menyebabkan kekejangan akibat tersumbat di laluan usus.
Mekanisme di sebalik kekejangan usus selalunya melibatkan pengecutan abnormal otot usus. Dalam keadaan seperti IBS, kontraksi ini boleh menjadi lebih kuat dan bertahan lebih lama daripada biasa, yang membawa kepada kekejangan usus. Keradangan daripada jangkitan atau IBD juga boleh mepekakan hujung saraf, menjadikan usus lebih reaktif terhadap kesakitan.
Diagnosis
Mendiagnosis punca sebenar kekejangan usus yang kerap boleh menjadi mencabar kerana pelbagai sebab yang berpotensi. Sejarah perubatan terperinci, pemeriksaan fizikal, dan gabungan ujian diagnostik digunakan untuk mengenal pasti punca sebenar.
Penilaian awal
- Sejarah perubatan dan semakan gejala: Mengenal pasti tabiat pemakanan, corak simptom dan sebarang faktor pencetus.
- Pemeriksaan fizikal: Untuk mengesan sebarang sakit perut atau ketidakteraturan.
Ujian diagnostik
- Ujian darah: Untuk memeriksa tanda-tanda jangkitan atau keradangan.
- Ujian najis: Untuk mengenal pasti patogen atau darah dalam najis.
- Ujian pengimejan (ultrasound, imbasan CT): Untuk menggambarkan keabnormalan struktur dalam saluran gastrousus.
- Endoskopi: Untuk melihat terus ke dalam saluran gastrousus, berguna dalam mendiagnosis IBD atau tumor.
Rawatan kekejangan usus yang kerap
Pelan rawatan untuk kekejangan usus disesuaikan mengikut punca yang didiagnosis, memberi tumpuan kepada melegakan simptom dan menangani masalah akar.
Pengubahsuaian pemakanan
- Diet penyingkiran: Mengenal pasti dan mengelakkan makanan pencetus.
- Diet rendah FODMAP: Mengurangkan pengambilan karbohidrat tertentu yang boleh memburukkan lagi gejala.
Ubat-ubatan
- Antispasmodik: Untuk melegakan kekejangan otot di saluran gastrousus.
- Antidiarrheal dan julap: Untuk menguruskan pergerakan usus yang tidak teratur.
- Antibiotik: Digunakan dalam kes jangkitan bakteria.
- Biologik: Terapi yang disasarkan untuk merawat IBD.
Perubahan gaya hidup
- Pengurusan tekanan: Teknik seperti yoga dan meditasi boleh membantu, kerana tekanan adalah pencetus yang diketahui untuk kekejangan usus.
- Senaman yang kerap: Meningkatkan kesihatan pencernaan secara keseluruhan.
Penyelidikan terkini telah memberi penerangan tentang paksi usus-otak, menonjolkan bagaimana faktor psikologi boleh mempengaruhi gejala gastrousus, termasuk kekejangan usus. Kajian menunjukkan bahawa terapi yang bertujuan untuk mengurangkan tekanan dan kebimbangan boleh meningkatkan gejala dengan ketara dalam gangguan gastrousus seperti IBS.
Peranan mikrobiom dalam kesihatan pencernaan adalah satu lagi bidang kajian yang sengit. Probiotik dan prebiotik sedang disiasat untuk potensinya untuk mengurangkan kekejangan usus dengan menggalakkan keseimbangan bakteria usus yang sihat.
Pakar penjagaan kesihatan menasihati sesiapa yang mengalami kekejangan usus yang berterusan atau teruk untuk pergi berjumpa doktor. Diagnosis dan rawatan awal boleh mencegah komplikasi dan meningkatkan kualiti hidup. Anda juga harus mengekalkan diari makanan untuk mengenal pasti makanan yang boleh menyebabkan kekejangan usus, dan melakukan senaman yang kerap dan sederhana.