Gambaran keseluruhan
Apakah paru-paru yang runtuh?
Paru-paru yang runtuh berlaku apabila udara memasuki ruang pleura, kawasan antara dinding dada dan paru-paru. Udara dalam ruang pleura boleh terkumpul dan menekan paru-paru, menyebabkan ia runtuh sebahagian atau sepenuhnya. Juga dipanggil paru-paru kempis atau pneumothorax, paru-paru yang runtuh memerlukan rawatan perubatan segera.
Apakah jenis paru-paru yang runtuh?
Terdapat lima jenis utama paru-paru yang runtuh:
- Pneumothorax spontan primer: Paru-paru yang runtuh kadangkala berlaku pada orang yang tidak mempunyai masalah paru-paru lain. Ia boleh berlaku kerana kantung udara yang tidak normal di dalam paru-paru yang pecah dan membebaskan udara.
- Pneumothorax spontan sekunder: Beberapa penyakit paru-paru boleh menyebabkan paru-paru runtuh. Ini termasuk penyakit pulmonari obstruktif kronik (COPD), fibrosis kistik dan emfisema.
- Pneumothorax yang berkaitan dengan kecederaan: Kecederaan pada dada boleh menyebabkan paru-paru runtuh. Sesetengah orang mengalami paru-paru yang runtuh akibat patah tulang rusuk, pukulan kuat di dada atau pisau atau luka tembakan.
- Pneumothorax latrogenik: Selepas prosedur perubatan tertentu seperti biopsi paru-paru atau kemasukan saluran vena pusat, sesetengah orang boleh mengalami komplikasi yang termasuk pneumothorax.
- Pneumothorax katamenial: Keadaan yang jarang berlaku ini memberi kesan kepada wanita yang mempunyai endometriosis. Tisu endometrium melapisi rahim. Dengan endometriosis, ia tumbuh di luar rahim dan melekat pada kawasan di dalam dada. Tisu endometrium membentuk sista yang berdarah ke dalam ruang pleura, menyebabkan paru-paru runtuh.
Gejala dan Punca
Apakah yang menyebabkan paru-paru runtuh?
Pneumothorax mempunyai tiga punca utama: keadaan perubatan, kecederaan dan faktor gaya hidup.
Keadaan perubatan yang boleh menyebabkan paru-paru runtuh termasuk:
-
Asma.
-
Pneumonia.
- Penyakit pulmonari obstruktif kronik (COPD).
- Penyakit pembuluh darah kolagen.
- Sistik Fibrosis.
- Emfisema.
- Endometriosis di dada.
-
Fibrosis pulmonari idiopatik.
-
Kanser paru-paru.
-
Limfangioleiomyomatosis.
-
Sindrom Marfan.
-
batuk kering.
-
Sindrom gangguan pernafasan akut (ARDS), keadaan yang disebabkan oleh radang paru-paru, coronavirus dan penyakit lain.
Kecederaan yang boleh menyebabkan paru-paru runtuh adalah:
- Trauma kekerasan tumpul.
- Jenis pengudaraan tertentu atau perubahan kepada pengudaraan.
- Luka tembakan.
- Tusukan paru-paru semasa prosedur perubatan, seperti biopsi atau blok saraf.
- Luka tikam.
Faktor gaya hidup yang dikaitkan dengan paru-paru yang runtuh adalah:
- Penggunaan dadah, terutamanya dadah yang disedut.
- Terbang yang melibatkan perubahan drastik dalam tekanan udara.
- Menyelam skuba atau laut dalam.
-
Merokok.
Orang yang mempunyai faktor risiko lain mungkin lebih berkemungkinan mengalami paru-paru yang runtuh. Ini adalah:
- Sejarah keluarga pneumothorax.
- Kehamilan.
- Jenis badan yang tinggi dan kurus.
Apakah simptom paru-paru yang runtuh?
Paru-paru yang runtuh boleh mempunyai banyak tanda dan gejala. Jika anda mempunyai simptom paru-paru yang runtuh, pergi ke bilik kecemasan. Anda mungkin memerlukan penjagaan segera.
Tanda-tanda paru-paru yang runtuh termasuk:
- Sakit dada di sebelah terutamanya semasa mengambil nafas.
-
batuk.
- Pernafasan cepat.
- Degupan jantung cepat.
-
Keletihan.
-
Sesak nafas.
- Kulit yang kelihatan biru.
Diagnosis dan Ujian
Bagaimanakah paru-paru yang runtuh didiagnosis?
Penyedia penjagaan kesihatan anda akan bertanya tentang sejarah penyakit paru-paru anda dan melakukan pemeriksaan fizikal. Mereka juga mungkin mengukur tahap gas tertentu dalam aliran darah anda. Untuk mengukur gas seperti oksigen dan karbon dioksida, seorang juruteknik mengumpul sampel darah dan menganalisisnya di makmal.
Cara paling biasa untuk mendiagnosis paru-paru yang runtuh adalah dengan pengimejan perubatan. Biasanya, anda akan menjalani X-ray dada. Tetapi anda mungkin mempunyai imbasan CT atau ultrasound.
Pengurusan dan Rawatan
Bagaimanakah paru-paru yang runtuh dirawat?
Rawatan anda bergantung pada punca, saiz dan keterukan pneumothorax anda. Rawatan paru-paru yang runtuh mungkin termasuk:
Pemerhatian: Jika pneumothorax anda kecil, pembekal anda mungkin mengawasi anda untuk tanda-tanda masalah jantung atau pernafasan. Anda akan melihat pembekal anda untuk lawatan susulan.
Oksigen tambahan: Pembekal anda mungkin memberi anda oksigen tambahan jika pneumothorax anda kecil tetapi anda mempunyai simptom. Pembekal anda memantau untuk memastikan keadaan anda stabil.
Aspirasi jarum: Semasa aspirasi, pembekal menggunakan picagari untuk mengeluarkan sebahagian udara dalam ruang pleura. Pembekal mungkin mengikuti aspirasi jarum dengan saliran tiub dada perkutaneus.
Saliran tiub dada: Jika anda mempunyai pneumothorax yang lebih besar, pembekal anda mungkin meletakkan tiub berongga di dada anda untuk mengurangkan udara dalam ruang pleura. Apabila tekanan udara berkurangan, paru-paru mengembang semula dan sembuh. Anda mungkin mempunyai tiub ini di tempatnya selama beberapa hari atau lebih lama.
Pleurodesis kimia: Untuk mengelakkan paru-paru daripada runtuh semula, pembekal boleh melakukan pleurodesis. Pembekal anda membuat hirisan dan memasukkan tiub. Kemudian pembekal anda menggunakan bahan kimia (seperti doxycycline atau talc) untuk melekatkan paru-paru ke rongga dada, menghilangkan ruang tambahan dalam rongga dada.
Pembedahan: Pembedahan torakoskopi berbantukan video (VATS) ialah prosedur invasif minimum yang menggunakan kamera kecil untuk membantu pakar bedah mengeluarkan tisu paru-paru. Pakar bedah anda juga boleh melakukan pleurodesis kimia atau pleurodesis mekanikal menggunakan sekeping kain kasa untuk melekatkan paru-paru ke rongga dada. Anda mungkin menjadi calon untuk pembedahan jika anda tidak bertindak balas terhadap rawatan lain atau mempunyai:
- Kebocoran udara berterusan dari tiub dada.
- Paru-paru yang tidak mengembang walaupun dimasukkan tiub dada.
- Paru-paru runtuh berulang.
- Pneumothorax dalam kedua-dua paru-paru.
- Kecederaan paru-paru traumatik.
Apakah komplikasi paru-paru yang runtuh?
Walaupun kebanyakan paru-paru yang runtuh sembuh tanpa masalah, komplikasi serius berlaku. Ini boleh termasuk:
- Edema pulmonari berkembang semula, apabila cecair tambahan berada di dalam paru-paru.
- Kerosakan atau jangkitan yang disebabkan oleh rawatan.
- Ketidakupayaan untuk bernafas.
-
Kegagalan jantung.
- Kematian.
Pencegahan
Bolehkah saya mengelakkan paru-paru yang runtuh?
Jika anda mempunyai keadaan perubatan tertentu atau sejarah keluarga pneumothorax, anda mungkin tidak dapat mengelakkan paru-paru yang runtuh.
Sesiapa sahaja boleh mengambil langkah untuk mengurangkan kemungkinan paru-paru anda runtuh:
-
Berhenti merokok.
- Elakkan atau hadkan aktiviti dengan perubahan drastik dalam tekanan udara (selam skuba dan terbang). Ikut cadangan pembekal anda jika anda melakukan aktiviti ini.
- Lihat pembekal anda dengan kerap untuk memantau sebarang keadaan paru-paru.
###
Tinjauan / Prognosis
Apakah prospek paru-paru yang runtuh?
Kebanyakan orang yang mengalami paru-paru yang runtuh biasanya sembuh tanpa rawatan utama. Jika anda mengalami paru-paru yang runtuh, anda mempunyai peluang yang lebih tinggi untuk mengalaminya lagi.
Tinggal bersama
Apakah yang boleh saya jangkakan selepas rawatan paru-paru yang runtuh?
Selepas rawatan, anda mungkin berada di hospital selama beberapa hari atau lebih lama. Ini membolehkan pembekal anda menyemak kemajuan anda dan memberi anda oksigen, jika perlu.
Anda akan membuat temu janji untuk lawatan susulan. Anda harus menghubungi pembekal anda jika gejala paru-paru runtuh kembali.
Pembekal anda juga akan mengesyorkan mengelakkan:
- Merokok.
- Perjalanan udara selama dua minggu.
- Menyelam skuba atau laut dalam, mungkin secara kekal.
Apakah yang perlu saya tanyakan kepada pembekal penjagaan kesihatan saya?
Jika anda mengalami paru-paru yang runtuh, tanya pembekal anda:
- Apakah yang menyebabkan paru-paru saya runtuh?
- Adakah terdapat apa-apa yang boleh saya lakukan untuk mengelakkan satu lagi paru-paru yang runtuh?
- Adakah saya memerlukan rawatan untuk paru-paru saya yang runtuh?
- Jika saya perlu mempunyai tiub dada, berapa lama saya akan memilikinya?
- Adakah saya memerlukan oksigen tambahan?
- Adakah saya perlu tinggal di hospital?
- Apakah jenis penjagaan yang saya perlukan selepas rawatan?
- Apakah jenis penjagaan yang saya perlukan selepas saya meninggalkan hospital atau klinik?
- Apakah yang perlu saya elakkan selepas rawatan saya?
Paru-paru yang runtuh jarang berlaku, tetapi ia boleh menjadi serius. Jika anda mempunyai tanda atau gejala paru-paru yang runtuh, seperti sakit dada atau kesukaran bernafas, dapatkan rawatan perubatan dengan segera. Paru-paru anda mungkin boleh sembuh dengan sendirinya, atau anda mungkin memerlukan rawatan untuk menyelamatkan nyawa anda. Pembekal anda boleh menentukan bentuk rawatan terbaik untuk anda.
