Gambaran keseluruhan
Apakah ujian hemoglobin?
Ujian hemoglobin mengukur jumlah hemoglobin dalam darah anda. Hemoglobin adalah protein yang merupakan komponen utama sel darah merah (eritrosit). Sel darah merah dihasilkan dalam sumsum tulang. Hemoglobin mengandungi besi, yang membolehkannya mengikat oksigen. Sel darah merah mengangkut oksigen dari paru-paru ke tisu dan organ lain. Mereka juga membawa karbon dioksida ke paru-paru supaya ia boleh dikeluarkan dari badan.
Paras hemoglobin yang lebih rendah daripada normal, atau dikenali sebagai anemia, boleh menunjukkan bahawa organ badan anda mungkin tidak mendapat bekalan oksigen yang mencukupi. Ini boleh menyebabkan kekurangan tenaga, keletihan, atau masalah lain.
Tahap hemoglobin yang rendah mungkin menandakan bahawa sumsum tulang tidak menghasilkan sel darah merah yang mencukupi, atau sel-sel dimusnahkan lebih cepat daripada yang dihasilkan. Kehilangan darah kronik juga membawa kepada penurunan paras hemoglobin dan merupakan salah satu punca anemia yang paling biasa.
Mengapa ujian hemoglobin dilakukan?
Ujian hemoglobin boleh dilakukan bersama-sama dengan pemeriksaan fizikal rutin untuk menilai jumlah hemoglobin dalam darah anda. Ia dilakukan sebagai sebahagian daripada ujian kiraan darah lengkap (CBC), yang mencari bilangan sel darah merah, sel darah putih dan platelet dalam sampel darah. CBC juga dilakukan apabila terdapat gejala paras hemoglobin yang rendah, seperti keletihan, lemah, atau pening.
Terdapat banyak gangguan yang mengakibatkan paras hemoglobin rendah atau anemia, termasuk:
- Kekurangan zat besi, yang hampir selalu disebabkan oleh kehilangan darah
- Kekurangan nutrien lain, seperti vitamin B12 atau asid folik
- Kehilangan darah dalaman atau luaran akibat pembedahan, kecederaan, pendarahan haid, atau pendarahan dari saluran gastrousus
- Kanser
-
Talasemia, penyakit darah biasa yang diwarisi yang disebabkan oleh mutasi genetik dalam gen hemoglobin. Ia biasanya ringan tetapi bentuk yang teruk boleh menyebabkan gejala pada zaman kanak-kanak.
- Penyakit buah pinggang
- Penyakit autoimun
Gejala yang menunjukkan tahap sel darah merah yang rendah mungkin termasuk:
- Keletihan
- Kulit pucat (pucat)
- Kelemahan
- Pening
- Sesak nafas
- Tangan dan kaki sejuk
Ujian hemoglobin boleh digunakan untuk menyaring anemia dan gangguan darah lain dan memantau kemajuan semasa rawatan. Ia hanya boleh menentukan sama ada anemia ada dan tahap keterukannya. Ujian tidak dapat mengesan apa yang menyebabkan paras hemoglobin tidak normal. Ujian tambahan diperlukan.
Sesetengah keadaan mengakibatkan peningkatan sel darah merah dalam badan, menyebabkan lebihan hemoglobin dalam darah. Gangguan ini termasuk:
-
Polycythemia vera: Penyakit darah yang jarang berlaku di mana sumsum tulang menghasilkan terlalu banyak sel darah merah. Ia biasanya disebabkan oleh mutasi genetik, walaupun penyakit ini tidak diwarisi.
- Kecacatan jantung kongenital
- Jenis penyakit buah pinggang tertentu, termasuk kanser buah pinggang
- Penyakit paru-paru, termasuk penyakit obstruktif pulmonari kronik (COPD) dan fibrosis pulmonari
Terlalu banyak sel darah merah boleh menyebabkan darah menjadi pekat dan menjadi lembap. Darah pekat tidak mengalir dengan cepat, yang boleh menghalang organ oksigen.
Gejala tahap sel darah merah yang berlebihan mungkin termasuk
- Sakit kepala
- Penglihatan kabur atau berganda
- Pening
- Gatal-gatal
- Darah beku
Butiran Ujian
Apakah persediaan yang diperlukan sebelum ujian hemoglobin dilakukan?
Ujian hemoglobin tidak memerlukan sebarang penyediaan khas. Ia biasanya mengambil masa beberapa minit sahaja. Ujian boleh dilakukan di pejabat doktor, makmal perubatan atau persekitaran pesakit luar yang lain.
Bagaimanakah ujian hemoglobin dilakukan?
Sampel darah akan diperlukan. Jarum kecil akan dimasukkan ke dalam urat, biasanya di lengan atau tangan anda. Darah boleh diambil dari bahagian lain badan, jika perlu. Bagi kanak-kanak, tongkat jari mungkin digunakan untuk mendapatkan darah. Tongkat tumit boleh dilakukan untuk bayi baru lahir.
Pakar perubatan akan menyapu kulit berhampiran kawasan itu dengan alkohol sebelum mengeluarkan darah. Dia akan meletakkan jalur elastik di sekeliling lengan atas anda dan meminta anda membuat penumbuk untuk memudahkan pengaliran darah. Anda mungkin mengalami sedikit kesakitan atau ketidakselesaan semasa jarum dimasukkan. Darah anda akan dikumpulkan dalam vial kecil atau vial dan dihantar ke makmal untuk dianalisis.
Kawasan sekitar tusukan mungkin kelihatan lebam atau bengkak selama beberapa hari.
Risiko yang berkaitan dengan ujian hemoglobin adalah sangat kecil. Dalam kebanyakan kes, tiada kesan sampingan yang ketara.
Keputusan dan Susulan
Apakah yang ditunjukkan oleh keputusan ujian?
Julat normal paras hemoglobin ialah 12 hingga 17.4 gram setiap desiliter darah untuk orang dewasa. Walau bagaimanapun, tahap mungkin berbeza-beza bergantung pada umur dan bangsa seseorang. Ketinggian juga boleh menjejaskan keputusan.
Apakah susulan yang diperlukan?
Doktor anda akan membincangkan keputusan ujian hemoglobin dengan anda. Doktor mungkin memerintahkan lebih banyak ujian, bergantung pada hasilnya. Rawatan akan bergantung pada keadaan yang mendasari. Anda harus membincangkan pilihan rawatan dengan doktor anda. Anda mungkin perlu menjalani ujian hemoglobin secara berkala, jika anda sedang menjalani rawatan untuk gangguan darah.
