Sifilis ialah jangkitan seksual (STI) yang disebabkan oleh bakteria Treponema pallidum. Jangkitan ini didiagnosis dengan ujian darah yang mengesan protein, dipanggil antibodi, yang dihasilkan oleh badan sebagai tindak balas kepada jangkitan.
Sebaik sahaja anda menghidap sifilis, antibodi T. pallidum akan kekal dalam darah anda selama bertahun-tahun. Berdasarkan nilai ujian tertentu, makmal mungkin dapat mengetahui sama ada jangkitan itu baru-baru ini atau berlaku beberapa tahun lalu.
Artikel ini melihat perkara yang terlibat dalam diagnosis sifilis, serta pelbagai pilihan ujian yang tersedia untuk kegunaan di rumah atau di pejabat. Ia juga menerangkan kumpulan mana yang berisiko tinggi sifilis dan bila mereka perlu mendapatkan ujian.
:max_bytes(150000):strip_icc()/Diagnosis-syphilis-05-5ac66e3518ba01003642f50a.png)
Pemeriksaan Kendiri/Ujian Di Rumah
Salah satu kelemahan utama saringan STI ialah ketidakselesaan yang dirasai oleh orang ramai apabila meminta pembekal penjagaan kesihatan mereka untuk ujian. Sesetengah orang mungkin mengelakkan ujian selama bertahun-tahun sehingga jangkitan tiba-tiba menjadi teruk dan menjadi lebih sukar untuk dirawat.
Atas sebab ini, beberapa pegawai kesihatan awam telah mengesahkan penggunaan ujian sifilis di rumah yang boleh anda beli dalam talian atau di kedai ubat tertentu. Ia mudah dan sulit, membolehkan anda menguji diri anda dalam privasi rumah anda sendiri.
Terdapat dua jenis ujian kendiri yang biasa digunakan untuk diagnosis sifilis:
-
Kit ujian cepat sifilis: Ujian berasaskan darah ini kelihatan serupa dengan ujian kehamilan di rumah dan boleh mengembalikan keputusan dalam masa 15 hingga 20 minit. Walaupun mudah, ujian boleh mahal dan terdedah kepada ralat pengguna.
-
Ujian sifilis dalam surat: Ujian berasaskan rumah ini memerlukan pengambilan darah batang jari yang diletakkan pada kad ujian dan dihantar ke makmal untuk penilaian. Keputusan biasanya dikembalikan dalam masa tiga hingga lima hari melalui laman web yang selamat.
Cara Memilih Ujian Di Rumah
Terdapat sedikit peraturan persekutuan untuk ujian STI di rumah. Untuk lebih memastikan ketepatan dan kebolehpercayaan, hanya beli produk yang mempunyai pensijilan Pindaan Penambahbaikan Makmal Klinikal (CLIA).
Pemeriksaan fizikal
Pemeriksaan fizikal boleh dilakukan untuk membantu dalam diagnosis sifilis. Peperiksaan mungkin disyorkan jika sejarah perubatan dan simptom anda sangat menunjukkan penyakit itu.
Tanda-tanda dan gejala biasa sifilis termasuk:
- Luka terbuka yang tidak menyakitkan (dipanggil chancres) dalam mulut, pada alat kelamin, atau sekitar dubur
- Ruam pada badan, terutamanya pada tapak tangan atau tapak kaki
- Gejala seperti selesema ringan dengan nodus limfa yang bengkak
Walaupun gejala seperti ini menunjukkan sifilis, hanya ujian darah yang boleh mendiagnosis jangkitan secara pasti.
Makmal dan Ujian
Sifilis biasanya didiagnosis dengan ujian darah. Kurang biasa, sifilis boleh dikesan dengan melihat sampel cecair badan di bawah mikroskop.
Ujian sifilis yang dilakukan oleh profesional penjagaan kesihatan lebih disukai daripada ujian di rumah.
Ujian Darah
Kaedah ujian sifilis pilihan adalah ujian darah. Terdapat dua jenis ujian yang boleh mengesan dan mengesahkan sifilis menggunakan sampel darah yang sama.
Ujian Bukan Treponemal
Diagnosis sifilis bermula dengan ujian darah bukan treponemal. Ini termasuk ujian makmal penyelidikan penyakit kelamin (VDRL) dan rapid plasma reagin (RPR). Kedua-duanya mengesan antibodi yang dihasilkan oleh badan sebagai tindak balas kepada kerosakan yang disebabkan oleh jangkitan.
Walaupun ujian bukan treponemal adalah murah dan mudah digunakan, mereka terdedah kepada keputusan positif palsu (bermakna bahawa mereka mungkin mengatakan anda mempunyai sifilis walaupun anda tidak). Oleh sebab itu, keputusan positif perlu disahkan dengan ujian kedua yang lebih mahal.
Ujian Treponemal
Jika keputusan ujian bukan treponemal adalah positif, salah satu daripada beberapa ujian treponemal akan digunakan untuk mengesahkan keputusan. Ujian yang diluluskan untuk digunakan di Amerika Syarikat termasuk:
- Chemiluminescence immunoassays (CIA)
- Enzim immunoassays (EIA)
- Penyerapan antibodi treponemal pendarfluor (FTA-ABS)
-
Ujian aglutinasi zarah T. pallidum (TP-PA)
Ujian treponemal berbeza daripada ujian bukan treponemal kerana ia mengesan antibodi khusus untuk T. pallidum dan bukannya antibodi yang dihasilkan sebagai tindak balas kepada kerosakan yang disebabkan oleh T. pallidum.
Keputusan ujian treponemal mungkin sama ada reaktif (bermaksud antibodi T. pallium telah dikesan) atau tidak reaktif (bermaksud antibodi T. pallidum tidak dikesan).
Tempoh Tingkap untuk Sifilis
Walaupun gabungan ujian adalah sangat tepat, ia boleh mengembalikan hasil negatif palsu jika anda menguji lebih awal semasa apa yang dipanggil “tempoh tetingkap.” Ini adalah tempoh masa selepas pendedahan apabila antibodi tidak mencukupi untuk mengembalikan keputusan yang tepat. Untuk sifilis, tempoh tetingkap purata ialah 21 hari.
Mikroskopi Medan Gelap
Mikroskopi medan gelap ialah kaedah ujian langsung yang jarang digunakan kerana memerlukan juruteknik makmal yang berkemahiran tinggi. Ia dilakukan dengan mengambil sampel cecair badan-sama ada dari chancre atau paip tulang belakang-dan melihat cecair di bawah mikroskop. Ujian juga boleh dilakukan pada sampel tisu atau rembesan hidung.
Dengan mikroskop medan gelap, juruteknik akan dapat melihat bakteria berbentuk corkscrew di bawah kanta mikroskop. Ujian ini mungkin berguna semasa sifilis peringkat akhir apabila tahap antibodi rendah dan keputusan ujian kadangkala tidak dapat disimpulkan.
Mikroskopi medan gelap juga berguna untuk menguji bayi baru lahir dengan sifilis kongenital. Ini adalah apabila sifilis dipindahkan daripada ibu kepada anak dalam kandungan semasa mengandung.
Sifilis kongenital boleh menjadi sukar untuk didiagnosis kerana antibodi ibu akan beredar dalam darah bayi untuk 12 hingga 18 bulan pertama kehidupan. Dengan memeriksa rembesan hidung di bawah mikroskop, makmal boleh mengesahkan sama ada bayi mempunyai T. pallidum atau tidak.
Diagnosis Berbeza
Diagnosis pembezaan ialah proses yang digunakan untuk membezakan penyakit tertentu (seperti sifilis) daripada penyakit lain yang mempunyai ciri yang serupa. Ia mungkin melibatkan ujian tambahan untuk menolak penjelasan lain untuk gejala anda.
Diagnosis pembezaan mungkin sangat penting dengan sifilis memandangkan ia kadangkala dirujuk sebagai “Peniru Hebat.” Ini bukan sahaja kerana ia meniru penyakit lain tetapi juga kerana julat simptom yang boleh meniru perubahan dengan peringkat jangkitan yang berbeza (dikenali sebagai sifilis primer, sekunder dan tertier).
Antara keadaan yang biasa dimasukkan dalam diagnosis pembezaan sifilis ialah:
| Pentas | Diagnosis Berbeza |
|---|---|
| utama | – Chancroid (STI yang disebabkan oleh bakteria Haemophilus ducreyi) – Kandidiasis erosif (komplikasi jangkitan yis alat kelamin) – Herpes genital – Karsinoma sel skuamosa genital (sejenis kanser kulit) – Granuloma inguinale (sebagai STI yang disebabkan oleh bakteria Klebsiella granulomatis) – STI lain |
| Menengah | – HIV – Penyakit Kawasaki (penyakit radang yang menjejaskan saluran darah) – Mononucleosis (penyakit virus yang disebabkan oleh virus Epstein Barr) – Pityriasis rosea (ruam yang boleh sembuh sendiri) – Demam berbintik Rocky Mountain (penyakit bawaan kutu yang boleh membawa maut) – Demam merah (penyakit yang disebabkan oleh bakteria yang sama seperti sakit tekak) |
| Tertiari | – Karsinoma sel basal (sejenis kanser kulit) – Barah otak – Lupus (penyakit autoimun yang boleh menjejaskan organ yang berbeza) – Meningitis (keradangan membran dan cecair yang mengelilingi otak dan saraf tunjang) – Sakit mental – Multiple sclerosis (penyakit autoimun yang menjejaskan sel saraf otak, saraf tunjang dan mata) – Sarcoidosis (penyakit radang yang menyebabkan pembentukan tisu berbutir di seluruh badan) – Strok |
Syor Saringan
Kumpulan tertentu lebih terjejas oleh sifilis berbanding yang lain. Oleh sebab itu, Pusat Kawalan dan Pencegahan Penyakit (CDC) dan pihak berkuasa kesihatan awam lain mengesyorkan pemeriksaan sifilis untuk orang yang berisiko tinggi dijangkiti.
| Kumpulan Berisiko | Cadangan Pengujian |
|---|---|
| Orang mengandung | Uji pada lawatan pranatal pertama, ujian semula pada 28 minggu bagi mereka yang berisiko tinggi untuk dijangkiti. |
| Lelaki yang melakukan hubungan seks dengan lelaki (MSM) | Uji sekurang-kurangnya sekali setahun untuk MSM aktif secara seksual atau setiap 3 hingga 6 bulan bagi mereka yang berisiko tinggi. |
| Lelaki yang melakukan hubungan seks dengan wanita (MSW) | Pertimbangkan untuk menguji mereka yang berisiko tinggi dijangkiti. |
| Wanita yang melakukan hubungan seks dengan wanita (WSW) | Pertimbangkan untuk menguji mereka yang berisiko tinggi dijangkiti. |
| Orang transgender | Pertimbangkan untuk menguji sekurang-kurangnya sekali setahun. |
| Orang yang mempunyai HV | Ujian setiap tahun untuk orang yang aktif secara seksual dengan HIV. |
Jika anda fikir anda telah terdedah kepada sifilis, anda tidak boleh menganggap ketiadaan gejala sebagai alasan untuk tidak menjalani ujian.
Ringkasan
Sifilis ialah jangkitan seksual (STI) yang disebabkan oleh bakteria yang dipanggil Treponema pallidum. Diagnosis biasanya melibatkan gabungan ujian darah bukan treponemal dan treponemal, yang kedua-duanya mengesan antibodi yang dihasilkan oleh badan sebagai tindak balas kepada jangkitan. Keputusan positif daripada ujian bukan treponemal disahkan dengan ujian treponemal.
Kurang biasa, sifilis didiagnosis dengan mikroskop medan gelap. Ini adalah teknik yang mencari T. pallidum dalam cecair badan di bawah mikroskop. Pemeriksaan fizikal juga mungkin terlibat dalam diagnosis.
Terdapat juga ujian sifilis di rumah dan mel-in yang boleh dibeli dalam talian atau di kedai ubat tertentu. Walaupun mudah dan sulit, ia tidak setepat ujian sifilis di pejabat.
Memalukan kerana meminta ujian sifilis, menunggu keputusan boleh menjadi sangat menyakitkan. Nasib baik, keputusan ujian dalam pejabat dikembalikan dengan cepat setelah sampel darah diambil.
Malah sebelum anda mendapat keputusan anda, banyak klinik STI akan menawarkan rawatan awalan dalam bentuk suntikan penisilin di bahagian punggung. Ini ditawarkan sekiranya anda menguji semasa tempoh tingkap dan membantu memastikan klinik tidak melepaskan peluang untuk merawat jangkitan.
Soalan Lazim
-
Berapa lama gejala sifilis muncul selepas anda dijangkiti?
Sebaik sahaja jangkitan sifilis ditubuhkan, ia mengambil masa purata 21 hari sebelum gejala muncul. Walau bagaimanapun, dalam sesetengah kes, ia boleh mengambil masa sekurang-kurangnya 10 hari atau sebanyak 90 hari sebelum gejala berlaku.
-
Apakah tanda pertama sifilis?
Gejala pertama sifilis biasanya adalah ulser kulit tunggal yang tidak menyakitkan dipanggil chancre yang berkembang di tempat pendedahan seksual (seperti di kerongkong atau pada alat kelamin atau dubur). Ia biasanya berkembang tiga minggu selepas pendedahan, walaupun ia mungkin tidak dapat dilihat jika ia berkembang di dalam rektum atau faraj.
-
Apakah rupa lesi sifilis?
Semasa sifilis primer, chancre biasanya akan bulat dan teguh dengan kawah merah di tengahnya. Walaupun tidak menyakitkan, kudis akan selalu meleleh. Semasa fasa kedua, ruam berubah warna kasar mungkin timbul pada tapak tangan dan tapak kaki. Mungkin juga terdapat luka terbuka atau luka keputihan di dalam mulut,