Gambaran keseluruhan
Apakah hiperparatiroidisme?
Hiperparatiroidisme ialah satu keadaan di mana satu atau lebih kelenjar paratiroid anda menjadi terlalu aktif dan mengeluarkan (merembeskan) terlalu banyak hormon paratiroid (PTH). Ini menyebabkan tahap kalsium dalam darah anda meningkat, keadaan yang dikenali sebagai hiperkalsemia.
Apakah kelenjar paratiroid?
Kelenjar paratiroid anda merembeskan PTH untuk membantu mengawal tahap kalsium dan fosforus dalam badan anda. Anda mempunyai empat kelenjar paratiroid, terletak di sempadan luar di bahagian belakang kelenjar tiroid anda. Kelenjar tiroid anda terletak di bahagian hadapan leher anda.
Apakah yang berlaku apabila terdapat terlalu banyak hormon paratiroid (PTH) yang beredar dalam badan saya?
Jika anda mempunyai paratiroid yang terlalu aktif, satu atau lebih kelenjar paratiroid anda menghasilkan terlalu banyak hormon paratiroid (PTH). Terlalu banyak PTH memberi isyarat kepada badan anda untuk menyediakan lebih banyak kalsium. Badan anda bertindak balas dengan:
- Melepaskan lebih banyak kalsium ke dalam darah anda dari tulang anda (tempat kebanyakan kalsium anda disimpan). Kehilangan kalsium dari tulang anda melemahkannya dan meningkatkan risiko patah tulang.
- Memastikan saluran penghadaman anda menyerap lebih banyak kalsium daripada makanan yang anda makan.
- Mempunyai buah pinggang anda mengekalkan kalsium dan mengembalikannya ke dalam darah anda dan bukannya membuangnya dalam air kencing anda. Terlalu banyak kalsium dalam buah pinggang anda boleh menyebabkan batu karang terbentuk.
Siapa yang mendapat hiperparatiroidisme?
Kira-kira 100,000 orang mengalami hiperparatiroidisme di Amerika Syarikat setiap tahun. Wanita yang lebih tua yang telah menopaus berada pada risiko tertinggi untuk keadaan ini.
Gejala dan Punca
Bagaimanakah hiperparatiroidisme berlaku?
Terdapat dua jenis hiperparatiroidisme, primer dan sekunder:
- Dalam hiperparatiroidisme primerkelenjar paratiroid anda membuat terlalu banyak PTH, yang menyebabkan tahap kalsium dalam darah anda meningkat.
- Dalam hiperparatiroidisme sekunder, terlalu aktif kelenjar paratiroid berlaku sebagai tindak balas kepada keadaan lain yang menyebabkan kehilangan kalsium. Keaktifan berlebihan paratiroid adalah percubaan pada bahagian badan anda untuk memastikan tahap kalsium normal. Contoh keadaan yang menurunkan tahap kalsium termasuk kegagalan buah pinggang, kekurangan vitamin D yang teruk dan kekurangan kalsium yang teruk.
Punca hiperparatiroidisme primer termasuk:
- Pertumbuhan bukan kanser (jinak), dipanggil adenoma, terbentuk pada satu kelenjar paratiroid. Adenoma menyebabkan kelenjar bertindak berlebihan dan membuat lebih banyak PTH. Ini adalah punca yang paling biasa.
- Dua atau lebih kelenjar paratiroid anda menjadi membesar, keadaan yang dipanggil hiperplasia, dan menghasilkan terlalu banyak hormon.
- Rawatan sinaran ke kawasan leher.
- Keadaan yang diwarisi, seperti pelbagai neoplasia endokrin jenis 1. Ini adalah punca yang jarang berlaku.
- Kanser kelenjar paratiroid (jarang berlaku).
Apakah simptom hiperparatiroidisme?
Jika anda mempunyai hiperparatiroidisme awal, anda mungkin tidak mempunyai sebarang gejala. Jika anda mempunyai hiperparatiroidisme ringan, anda mungkin mengalami beberapa simptom berikut:
- Sakit sendi.
- Kelemahan otot.
- rasa penat.
- Kemurungan.
- Masalah menumpukan perhatian.
- Hilang selera makan.
Jika hiperparatiroidisme anda lebih teruk, anda mungkin mengalami gejala berikut:
- Pening dan muntah.
- Kekeliruan, kealpaan.
- Bertambah dahaga dan perlu membuang air kecil.
- sembelit.
- Sakit tulang.
Masalah lain yang berkaitan dengan hiperparatiroidisme yang teruk termasuk:
-
Mengurangkan fungsi buah pinggang, yang menjejaskan keupayaan buah pinggang anda untuk menapis darah.
-
Batu karang.
- Menipiskan tulang (osteoporosis).
-
Tekanan darah tinggi. Tahap kalsium darah tinggi mungkin memainkan peranan dalam perkembangan tekanan darah tinggi.
Diagnosis dan Ujian
Bagaimanakah hiperparatiroidisme didiagnosis?
Oleh kerana simptom hiperparatiroidisme mungkin tidak wujud, ringan atau biasa kepada banyak gangguan lain, diagnosis hiperparatiroidisme boleh terlepas. Selalunya, keadaan itu ditemui melalui ujian darah yang diperintahkan untuk keadaan lain.
Jika anda mempunyai hiperparatiroidisme primer, ujian darah anda akan menunjukkan tahap kalsium dan hormon paratiroid yang lebih tinggi daripada biasa. Pembekal anda boleh memerintahkan imbasan sestamibi untuk memeriksa sebarang ketumbuhan pada kelenjar paratiroid anda atau pembesaran kelenjar.
Ujian lain mungkin diarahkan untuk memeriksa komplikasi hiperparatiroidisme. Ujian ini mungkin termasuk:
- Ujian darah untuk memeriksa tahap vitamin D anda. Adalah perkara biasa untuk mempunyai tahap vitamin D yang rendah jika anda mempunyai hiperparatiroidisme.
- Ujian ketumpatan tulang untuk memeriksa kehilangan tulang.
- Ultrasound atau ujian pengimejan lain buah pinggang anda untuk memeriksa batu karang.
- Ujian pengumpulan air kencing 24 jam untuk mengukur jumlah kalsium dan bahan kimia lain dalam air kencing anda untuk membantu menentukan punca hiperparatiroidisme anda.
- Ujian darah untuk memeriksa sejauh mana buah pinggang anda berfungsi.
Pengurusan dan Rawatan
Bagaimanakah hiperparatiroidisme dirawat?
Jika anda mempunyai hiperparatiroidisme ringan (tiada simptom, tahap kalsium darah hanya meningkat sedikit), pembekal penjagaan kesihatan anda mungkin tidak memilih untuk merawatnya dengan segera. Sebaliknya, pembekal anda akan memantau tahap kalsium darah anda (setiap enam bulan), tekanan darah (setiap enam bulan), fungsi buah pinggang (setiap tahun), dan ketumpatan tulang (setiap satu hingga tiga tahun).
Jika pembekal penjagaan kesihatan anda percaya hiperparatiroidisme anda tidak memerlukan rawatan segera, pastikan anda:
- Minum banyak air.
- Terus aktif dan lakukan lebih banyak senaman untuk memastikan tulang anda kuat.
- Jangan ambil diuretik thiazide atau litium kerana ubat ini boleh meningkatkan tahap kalsium dalam darah anda.
- Tanya pembekal anda jika anda perlu mengambil suplemen vitamin D jika tahap vitamin D anda rendah.
Jika anda mempunyai simptom hiperparatiroidisme yang lebih teruk atau mempunyai kelenjar paratiroid yang membesar (atau kelenjar) atau pertumbuhan pada kelenjar paratiroid anda, pembekal anda mungkin mengesyorkan pembedahan untuk membuang kelenjar yang terlalu aktif. Pembedahan oleh pakar bedah berpengalaman boleh menyembuhkan hiperparatiroidisme dalam kira-kira 95% kes.
Pengurusan perubatan
Cinacalcet (Sensipar®) telah diluluskan oleh Pentadbiran Makanan dan Ubat untuk rawatan hiperparatiroidisme sekunder. Ubat ini berfungsi dengan memberi isyarat kepada kelenjar paratiroid untuk menghasilkan kurang PTH. Walaupun cinacalcet bertujuan untuk hiperparatiroidisme sekunder, sesetengah penyedia penjagaan kesihatan menetapkannya untuk hiperparatiroidisme primer.
Satu lagi jenis ubat yang kadangkala ditetapkan ialah bifosfonat. Ubat-ubatan ini membantu mencegah kehilangan kalsium daripada tulang, yang mengurangkan risiko patah tulang dan osteoporosis. Contoh bifosfonat termasuk etidronate (Didronel®), alendronate (Fosamax®), asid zoledronik (Zometa®) dan ibandronate (Boniva®).
Jika anda seorang wanita dan anda telah pun melalui menopaus dan mempunyai tanda-tanda osteoporosis, pembekal anda mungkin menetapkan terapi penggantian hormon (HRT). HRT boleh membantu tulang anda mengekalkan kalsium.
Pencegahan
Bolehkah hiperparatiroidisme dicegah?
Tidak. Hiperparatiroidisme tidak boleh dielakkan.
Tinjauan / Prognosis
Apakah yang boleh saya jangkakan jika saya menghidapi hiperparatiroidisme?
Pembedahan akan menyembuhkan hampir semua kes hiperparatiroidisme. Jika anda menjalani pembedahan, pembekal anda mungkin ingin memeriksa tahap kalsium dan PTH anda enam minggu selepas pembedahan, dan kemudian setiap tahun. Anda juga mungkin menjalani ujian ketumpatan tulang setiap tahun juga.
Jika anda mempunyai simptom ringan dan tidak memerlukan pembedahan sekarang, pembekal anda akan memantau kesihatan anda dengan teliti dan memerintahkan ujian darah untuk memeriksa tahap kalsium dan PTH anda. Dia juga akan memerintahkan ujian untuk memantau kehilangan tulang dan ujian lain seperti yang diperlukan.
