Sakit bahu dan lengan boleh berlaku atas pelbagai sebab, walaupun tanpa kecederaan tertentu. Keadaan ini selalunya berpunca daripada masalah perubatan yang mendasari atau ketegangan berulang yang menjejaskan otot, tendon, sendi atau saraf di bahu dan lengan. Kesakitan akan menyebabkan kesukaran dalam pergerakan dan aktiviti harian.
Penyebab biasa sakit bahu dan lengan (bukan disebabkan kecederaan)
1. Tendinitis cuff pemutar
Tendinitis cuff pemutar berlaku apabila tendon cuff pemutar menjadi radang atau jengkel. Cuff pemutar terdiri daripada empat otot dan tendonnya yang memberikan kestabilan dan pergerakan ke bahu. Penggunaan berlebihan, gerakan berulang, atau penuaan boleh menyebabkan mikrokoyak pada tendon, menyebabkan keradangan dan kesakitan.
Diagnosis
Doktor akan menilai simptom-simptom seperti sakit membosankan, sakit di bahu yang bertambah teruk dengan pergerakan lengan. Kajian pengimejan, seperti MRI atau ultrasound, boleh mengesahkan keradangan atau koyakan kecil pada tendon. Peperiksaan fizikal, seperti ujian pelaksaan Neer, juga boleh digunakan.
Rawatan tendinitis cuff pemutar
– Rehat dan pengubahsuaian aktiviti: Mengurangkan aktiviti yang memburukkan bahu membantu tendon sembuh.
– Terapi fizikal: Latihan pengukuhan menyasarkan rotator cuff dan otot bahu untuk memulihkan mobiliti.
– Ubat-ubatan: Ubat anti-radang bukan steroid (NSAIDs) mengurangkan kesakitan dan keradangan.
– Suntikan steroid: Dalam kes yang teruk, suntikan kortikosteroid boleh mengurangkan keradangan.
2. Bahu beku (kapsulitis pelekat)
Bahu beku berkembang apabila kapsul bahu menebal dan mengetatkan, menyekat pergerakan. Punca sebenar tidak diketahui, tetapi keadaan ini sering berlaku selepas imobilitas yang berpanjangan disebabkan oleh keadaan atau pembedahan lain. Keadaan ini lebih kerap berlaku pada individu berumur 40 hingga 60 tahun dan pada mereka yang menghidap diabetes atau gangguan tiroid.
Diagnosis
Untuk mendiagnosis bahu beku (kapsulitis pelekat), doktor akan membincangkan gejala anda dan menyemak sejarah perubatan anda. Doktor juga akan melakukan pemeriksaan fizikal pada lengan dan bahu anda. Doktor akan:
- Gerakkan bahu anda ke semua arah untuk memeriksa julat pergerakan anda dan sama ada terdapat kesakitan semasa pergerakan. Peperiksaan jenis ini, di mana doktor menggerakkan lengan anda, dipanggil menentukan “julat pergerakan pasif” anda.
- Tonton anda menggerakkan bahu anda untuk melihat “julat pergerakan aktif” anda.
- Bandingkan dua jenis gerakan. Orang dengan bahu beku mempunyai julat terhad bagi kedua-dua gerakan aktif dan pasif.
Doktor mungkin akan mengarahkan X-ray bahu untuk memastikan punca simptom anda bukan disebabkan oleh masalah lain pada bahu anda, seperti arthritis. Anda biasanya tidak memerlukan ujian pengimejan lanjutan seperti pengimejan resonans magnetik (MRI) dan ultrasound untuk mendiagnosis bahu beku. Tetapi doktor mungkin meminta ujian pengimejan tersebut untuk mencari masalah lain, seperti koyak rotator cuff.
Rawatan bahu beku (kapsulitis pelekat)
– Terapi fizikal: Senaman regangan dan pengukuhan adalah penting untuk memulihkan mobiliti bahu.
– Ubat-ubatan: NSAID membantu menguruskan kesakitan pada peringkat awal.
– Suntikan steroid: Kortikosteroid boleh mengurangkan keradangan dan memperbaiki pergerakan.
– Manipulasi di bawah bius: Untuk kes yang teruk, bahu boleh dimanipulasi untuk memecahkan lekatan semasa pesakit berada di bawah sedasi.
3. Radikulopati serviks (saraf terjepit)
Radikulopati serviks berlaku apabila saraf di leher menjadi termampat atau jengkel, selalunya disebabkan oleh cakera hernia, taji tulang, atau perubahan degeneratif pada tulang belakang serviks. Keadaan ini boleh menyebabkan rasa sakit menjalar ke bahu, lengan, malah tangan.
Diagnosis
Gejala termasuk sakit tajam, rasa kesemutan, kebas, atau kelemahan pada lengan. Diagnosis dilakukan dengan:
- Pemeriksaan neurologi: Ujian untuk kekuatan otot, refleks, dan sensasi.
- Kajian pengimejan: Imbasan MRI atau CT mendedahkan mampatan saraf.
- Elektromiografi (EMG): Mengukur fungsi saraf dan otot.
Rawatan radikulopati serviks
– Penjagaan konservatif: Rehat, terapi fizikal dan NSAID adalah rawatan lini pertama.
– Suntikan steroid epidural: Suntikan steroid boleh melegakan keradangan di sekitar saraf.
– Campur tangan pembedahan: Dalam kes mampatan saraf yang teruk, pembedahan seperti diskektomi atau foraminotomi mungkin diperlukan.
4. Bursitis
Bursitis sering berlaku di bahu akibat pergerakan atau tekanan yang berulang. Penuaan, rheumatoid arthritis, dan jangkitan adalah faktor penyumbang biasa.
Diagnosis
Gejala termasuk bengkak dan sakit yang bertambah teruk dengan pergerakan. Diagnosis dilakukan dengan:
- Pemeriksaan fizikal: Memeriksa bengkak dan mengurangkan julat pergerakan.
- Ujian pengimejan: Ultrasound atau MRI boleh mengesahkan keradangan bursa.
- Aspirasi: Dalam sesetengah kes, cecair boleh diekstrak daripada bursa untuk menolak jangkitan.
Rawatan bursitis:
– Rehat dan sapuan ais: Membantu mengurangkan bengkak dan kesakitan.
– NSAID: Urus keradangan dengan berkesan.
– Terapi fizikal: Meningkatkan fungsi sendi.
– Suntikan aspirasi atau kortikosteroid: Dalam kes keradangan yang teruk.
5. Sindrom saluran keluar toraks
Sindrom saluran keluar toraks berlaku apabila saluran darah atau saraf dalam saluran keluar toraks—ruang antara tulang selangka dan rusuk pertama—dimampatkan. Punca termasuk postur yang lemah, pergerakan lengan yang berulang, atau keabnormalan anatomi. Sindrom saluran keluar toraks boleh menyebabkan sakit, kebas, dan kelemahan pada bahu dan lengan.
Diagnosis
Doktor menilai gejala seperti sakit sakit, rasa kesemutan, atau perubahan warna pada lengan. Ujian termasuk:
- Pemeriksaan fizikal: Memeriksa perubahan nadi apabila menggerakkan lengan.
- Kajian pengimejan: X-ray atau MRI untuk mengenal pasti mampatan.
- Ujian elektrodiagnostik: Menilai fungsi saraf.
Rawatan sindrom saluran keluar toraks
– Pembetulan postur: Memperbaiki postur mengurangkan mampatan.
– Terapi fizikal: Fokus pada regangan dan pengukuhan otot bahu dan leher.
– Pembedahan: Untuk kes yang teruk, pembedahan penyahmampatan mungkin diperlukan.
6. Sakit sendi
Osteoartritis atau rheumatoid arthritis boleh menjejaskan sendi bahu, menyebabkan kesakitan dan kekakuan sendi. Osteoartritis terhasil daripada haus rawan, manakala arthritis rheumatoid ialah keadaan autoimun yang membawa kepada keradangan sendi.
Diagnosis
Gejala termasuk sakit sendi, bengkak sendi, dan pergerakan berkurangan. Kaedah diagnostik termasuk:
- X-ray: Mendedahkan penyempitan ruang sendi dan perubahan tulang.
- Ujian darah: Kenal pasti penanda arthritis rheumatoid, seperti faktor rheumatoid (RF) dan antibodi anti-CCP.
- MRI: Menyediakan imej terperinci struktur sendi.
Rawatan arthritis
– Ubat-ubatan: NSAID, kortikosteroid, atau ubat antirheumatik pengubahsuai penyakit (DMARDs) untuk RA.
– Terapi fizikal: Mengekalkan mobiliti sendi.
– Pembedahan: Penggantian sendi mungkin diperlukan dalam kes lanjut.
7. Neuropati periferal
Neuropati periferal ialah kerosakan pada saraf periferi, selalunya disebabkan oleh diabetes, kekurangan vitamin, atau penyalahgunaan alkohol. Gejala termasuk sakit terbakar, kebas, atau rasa kesemutan pada lengan.
Diagnosis
Ujian untuk diagnosis termasuk:
- Kajian pengaliran saraf: Menilai isyarat elektrik dalam saraf.
- Ujian darah: Semak punca asas seperti diabetes atau kekurangan vitamin.
- Biopsi: Dalam kes yang jarang berlaku, biopsi saraf boleh dilakukan.
Rawatan neuropati periferal
– Merawat punca asas: Menguruskan diabetes atau merawat kekurangan vitamin.
– Ubat-ubatan: Antikonvulsan atau antidepresan boleh menguruskan kesakitan neuropatik.
– Perubahan gaya hidup: Sertakan diet yang sihat dan senaman yang kerap.
Sakit bahu dan lengan tanpa kecederaan boleh disebabkan oleh pelbagai keadaan. Rawatan biasa ialah pengubahsuaian rehat dan aktiviti, ubat penahan sakit di kaunter, terapi fizikal, dan terapi ais atau haba. Tetapi keadaan ini kadangkala boleh menjadi serius, terutamanya jika ia berterusan atau bertambah teruk. Adalah penting untuk berunding dengan profesional penjagaan kesihatan untuk menolak keadaan asas seperti arthritis, bursitis atau masalah jantung.