Jika anda mempunyai endometriosis, anda mungkin mengalami kebas pada kaki anda. Gejala ini boleh berasa mengelirukan dan membimbangkan, dan memahami sebab ia berlaku boleh membantu anda mengurusnya dengan lebih berkesan.
Mengapa endometriosis menyebabkan kebas pada kaki
Endometriosis berlaku apabila tisu yang serupa dengan lapisan rahim tumbuh di luar rahim. Tisu ini boleh berkembang pada ovari, tiub fallopio, pundi kencing, usus, dan kawasan lain di pelvis. Apabila tisu ini tumbuh berhampiran atau pada saraf di kawasan pelvis, ia mewujudkan beberapa masalah yang membawa kepada kebas kaki.
1. Mampatan saraf dan kerengsaan
Tisu endometrium boleh menekan terus pada saraf yang mengalir dari pelvis turun ke kaki. Saraf sciatic sangat terdedah kepada mampatan ini. Saraf besar ini bergerak dari bahagian bawah punggung melalui pelvis dan ke bawah setiap kaki. Apabila pertumbuhan atau perekatan endometrium memberi tekanan pada saraf ini, anda akan berasa kebas, kesemutan, atau sakit yang memancar ke bawah kaki anda.
2. Keradangan dan tisu parut
Endometriosis menyebabkan keradangan kronik di kawasan di mana tisu tumbuh. Keradangan ini merengsakan saraf berdekatan dan mengganggu fungsi normalnya. Dari masa ke masa, endometriosis juga mencipta tisu parut dan perekatan yang mengikat organ dan tisu bersama-sama. Perekatan ini boleh memerangkap atau menarik saraf, menyebabkan kebas pada kaki.
3. Ketegangan otot lantai pelvis
Hidup dengan sakit pelvis kronik selalunya menyebabkan otot lantai pelvik anda menjadi tegang dan kekejangan. Otot yang tegang ini boleh memampatkan saraf yang melalui pelvis dalam perjalanan ke kaki. Ketegangan otot ini boleh menyumbang untuk menyebabkan mampatan saraf dan kebas.
4. Penglibatan saraf tulang belakang
Dalam sesetengah kes, endometriosis berkembang pada atau berhampiran saraf sakral di bahagian bawah tulang belakang. Saraf ini mengawal sensasi dan pergerakan di kaki kita. Apabila tisu endometrium menjejaskan saraf ini, anda mengalami kebas atau gejala neurologi lain di kaki anda.
Berapa kerap endometriosis menyebabkan kebas pada kaki
Kebas kaki bukanlah gejala biasa endometriosis. Penyelidikan mencadangkan bahawa gejala berkaitan saraf berlaku pada kira-kira 20% wanita dengan endometriosis.
Kemungkinan mengalami kebas kaki meningkat jika:
- Anda mempunyai endometriosis yang teruk atau menyusup dalam yang tumbuh menjadi tisu dan bukannya tinggal di permukaan
- Anda mempunyai ketumbuhan endometrium berhampiran saraf utama seperti saraf sciatic
- Anda mempunyai lekatan yang meluas dan tisu parut di pelvis anda
- Endometriosis menjejaskan usus, pundi kencing, atau kawasan lain di luar organ pembiakan anda
Tidak semua orang yang menghidap endometriosis akan mengalami kebas kaki. Lokasi dan keterukan pertumbuhan endometrium menentukan gejala yang anda alami.
Bilakah kebas kaki berlaku?
Pesakit sering mengalami kebas pada kaki mereka pada masa-masa berikut:
Semasa kitaran haid
Ramai wanita menyedari bahawa kebas kaki menjadi lebih teruk semasa fasa tertentu kitaran haid mereka. Gejala ini sering bertambah semasa haid – apabila tisu endometrium bertindak balas terhadap perubahan hormon dengan bengkak dan pendarahan. Keradangan yang meningkat ini memberi lebih banyak tekanan pada saraf berdekatan.
Sesetengah wanita mengalami kebas kaki yang semakin teruk dalam 3-4 hari menjelang haid atau semasa ovulasi.
Apabila anda melakukan aktiviti atau jawatan tertentu
Pergerakan atau kedudukan tertentu boleh mencetuskan atau memburukkan lagi kebas kaki. Anda mungkin melihat kebas apabila:
- Anda duduk untuk tempoh yang lama, terutamanya dalam kedudukan tertentu
- Anda berdiri untuk masa yang lama
- Anda bersenam atau terlibat dalam aktiviti fizikal
- Anda melakukan hubungan seksual
- awak buang air besar
Aktiviti ini boleh mengubah kedudukan pertumbuhan endometrium atau meningkatkan tekanan pada saraf termampat.
Menguruskan kebas kaki akibat endometriosis
Anda boleh mengambil beberapa langkah untuk menguruskan kebas kaki dan mengurangkan kesannya terhadap kehidupan harian anda.
Dapatkan penilaian perubatan
Jadualkan temu janji dengan doktor untuk membincangkan kebas kaki anda. Doktor anda perlu mengesahkan bahawa endometriosis menyebabkan simptom anda dan menolak keadaan lain yang boleh menghasilkan simptom yang serupa, seperti cakera herniasi atau neuropati periferal. Berikan butiran tentang bila kebas berlaku, apa yang menjadikannya lebih baik atau lebih teruk, dan sebarang gejala lain yang anda alami.
Pertimbangkan pilihan rawatan perubatan
Beberapa pilihan rawatan perubatan membantu mengurangkan kebas kaki yang berkaitan dengan endometriosis:
Terapi hormon: Pil kawalan kelahiran, alat dalam rahim hormon, atau ubat hormon lain boleh melambatkan pertumbuhan tisu endometrium dan mengurangkan keradangan. Terapi ini selalunya mengurangkan mampatan saraf dan melegakan kebas.
Ubat melegakan kesakitan: Ubat anti-radang seperti ibuprofen atau naproxen mengurangkan keradangan di sekitar saraf. Doktor anda mungkin menetapkan ubat penahan sakit yang lebih kuat atau ubat sakit saraf seperti gabapentin jika pilihan di kaunter tidak memberikan kelegaan.
Rawatan pembedahan: Pembedahan laparoskopi untuk membuang ketumbuhan endometrium, terutamanya ketumbuhan berhampiran saraf, boleh memperbaiki kebas kaki dengan ketara. Pembedahan eksisi yang memotong tisu endometrium cenderung untuk memberikan hasil jangka panjang yang lebih baik daripada pembedahan ablasi. Pembedahan ablasi membakar permukaan tisu.
Cuba terapi fizikal
Seorang ahli terapi fizikal yang pakar dalam kesihatan pelvis boleh membantu anda dalam beberapa cara. Mereka akan mengajar anda senaman untuk mengendurkan otot lantai pelvis anda dan mengurangkan mampatan saraf. Mereka juga menyediakan teknik terapi manual untuk melepaskan otot dan lekatan yang ketat. Latihan pengukuhan meningkatkan kestabilan teras anda dan mengurangkan ketegangan pada pelvis dan punggung bawah anda.
Sesuaikan aktiviti harian anda
Buat pengubahsuaian untuk mengurangkan mampatan saraf:
- Tukar posisi dengan kerap apabila duduk atau berdiri untuk tempoh yang lama
- Gunakan kusyen sokongan yang mengurangkan tekanan pada pelvis anda apabila duduk
- Elakkan menyilangkan kaki anda, yang boleh meningkatkan mampatan saraf
- Ambil rehat yang kerap untuk berjalan dan meregangkan badan semasa aktiviti tidak aktif
- Ubah suai rutin senaman untuk mengelakkan pergerakan yang mencetuskan kebas
Sapukan haba atau sejuk
Terapi haba boleh melegakan otot yang tegang dan meningkatkan aliran darah ke saraf termampat. Cuba mandi air suam, pad pemanas atau kompres hangat pada bahagian bawah punggung dan pelvis anda. Sesetengah orang mendapati bahawa terapi sejuk mengurangkan keradangan dan kesakitan kebas. Eksperimen dengan kedua-duanya untuk mengetahui yang mana lebih sesuai untuk anda.
Amalkan pengurusan tekanan
Sakit kronik dan tekanan menyebabkan ketegangan otot yang memburukkan mampatan saraf. Masukkan teknik pengurangan tekanan ke dalam rutin anda, seperti senaman pernafasan dalam, meditasi, yoga, atau relaksasi otot progresif. Amalan ini membantu anda mengendurkan otot lantai pelvis anda dan mungkin mengurangkan kebas kaki.
Kekalkan postur yang baik
Postur yang lemah meningkatkan tekanan pada pelvis dan punggung bawah anda, yang boleh memburukkan lagi mampatan saraf. Perhatikan postur anda semasa duduk, berdiri dan bergerak.
Bila perlu mendapatkan rawatan perubatan segera
Hubungi doktor dengan segera jika anda mengalami simptom berikut:
- Kelemahan kaki secara tiba-tiba atau teruk
- Kehilangan kawalan pundi kencing atau usus
- Kebas yang merebak atau bertambah teruk dengan cepat
- Sakit teruk yang tidak bertindak balas terhadap rawatan biasa anda
- Kebas disertai demam atau tanda jangkitan
Gejala ini menunjukkan komplikasi serius yang memerlukan penilaian segera.
