Teori haus dan lusuh penuaan, salah satu daripada beberapa teori, menegaskan bahawa kesan penuaan disebabkan oleh kerosakan progresif pada sel dan sistem badan dari semasa ke semasa.Pada asasnya, badan kita “haus” kerana penggunaan. Sebaik sahaja ia haus, ia tidak lagi dapat berfungsi dengan betul.
Teori haus dan lusuh amat tertanam dalam pemikiran kita, dan ia adalah teori yang sering anda dengar diungkapkan dalam perbualan dan budaya kita. Ia pertama kali dicadangkan secara saintifik oleh ahli biologi Jerman Dr August Weismann pada tahun 1882.–
Kami hanya menjangkakan bahawa badan, sebagai sistem mekanikal, akan rosak dengan penggunaan selama bertahun-tahun. Teori haus dan lusuh penuaan juga boleh dirujuk sebagai teori kemerosotan mudah atau teori had asas.
Dalam mempertimbangkan teori penuaan yang berbeza, teori haus dan lusuh mungkin pada mulanya kelihatan paling munasabah. Ia sesuai dengan pengalaman kami dan membawa corak yang biasa.
Namun terdapat teori lain yang, daripada melihat penuaan sebagai proses haus dan lusuh rawak, melihat penuaan sebagai proses yang lebih disengajakan, peristiwa yang dirancang. Penuaan itu mungkin lebih daripada sekadar pengumpulan kerosakan-seperti yang berlaku pada kereta-adalah bidang pengajian yang agak baru.
Sebelum membincangkan bukti yang menyokong haus dan lusuh dan perkara yang membawa kita menjauhi teori ini, adalah berguna untuk menyemak secara ringkas teori penuaan yang berbeza.
Gambaran Keseluruhan Teori Penuaan
Seperti yang baru dinyatakan, adalah penting untuk memulakan perbincangan tentang teori penuaan haus dengan menyedari bahawa terdapat beberapa teori penuaan yang berbeza yang mana teori haus dan lusuh hanyalah satu.
Walaupun terdapat bukti untuk dan menentang setiap teori ini, kemungkinan besar akhirnya, kita akan mendapati bahawa ia adalah gabungan dua atau lebih proses ini yang terletak di sebalik apa yang kita panggil penuaan. Terdapat dua kategori utama penuaan—teori terprogram dan teori ralat.
Teori penuaan yang diprogramkan percaya bahawa penuaan adalah proses biasa, sama seperti akil baligh adalah proses perkembangan normal. Ini termasuk:
- Penuaan terprogram (fenoptosis)
- Teori endokrin (hormon).
-
Teori imunologi (dan “keradangan”)
Teori ralat penuaan percaya bahawa penuaan bukanlah sesuatu yang diprogramkan untuk berlaku, sebaliknya penuaan adalah disebabkan oleh satu siri “kemalangan.” Ini termasuk:
- Teori haus dan lusuh
- Teori kadar hidup
- Teori radikal bebas
- Teori penghubung silang protein
- Teori kerosakan DNA somatik
Kedua-dua jenis teori ini sebenarnya sangat berbeza antara satu sama lain, kerana teori yang diprogramkan melihat penuaan sebagai proses semula jadi yang mengikuti kitaran “sihat” dalam badan, dan teori ralat melihat penuaan sebagai kemalangan dan masalah yang perlu ditangani. Perbezaan dalam teori-teori ini, oleh itu, melampaui biologi dan menjadi perbincangan falsafah.
Pegangan Asas Teori Haus-dan-Koyak
Teori haus dan lusuh pada asasnya menyatakan bahawa badan kita haus selepas masa. Teori ini boleh masuk akal kepada kita dengan mudah semasa kita melihat objek tidak bernyawa di tengah-tengah kita—dari kereta hingga pakaian kita—haus dan menjadi kurang berfungsi dengan peredaran masa.
Punca Kehausan dan Kerosakan
Pelbagai penghinaan boleh merosakkan sistem badan. Pendedahan kepada sinaran, toksin, dan cahaya ultraungu boleh merosakkan gen kita. Kesan daripada fungsi badan kita sendiri juga boleh menyebabkan kerosakan. Apabila badan memetabolismekan oksigen, radikal bebas terhasil yang boleh menyebabkan kerosakan pada sel dan tisu.
Terdapat beberapa sistem selular yang tidak menggantikan diri mereka sepanjang hayat, seperti sel saraf otak. Apabila sel-sel ini hilang, fungsi akhirnya akan hilang.
Sama seperti sepasang stokin, ia hanya boleh bertahan lama sebelum menjadi benang atau berlubang. Walaupun mereka boleh menampal sendiri, seperti stoking, mereka hanya boleh dikutuk berkali-kali sebelum mereka tidak berfungsi lagi.
Dalam sel yang terus membahagi, DNA boleh mengekalkan kerosakan dan ralat boleh terkumpul.Tindakan mudah membahagi, berulang kali, memendekkan telomer kromosom, akhirnya menghasilkan sel senescent yang tidak boleh membahagikan lagi.–
Kerosakan oksidatif dalam sel mengakibatkan pertautan silang protein, yang menghalang mereka daripada melakukan kerja yang dimaksudkan untuk dilakukan dalam sel. Radikal bebas di dalam mitokondria, pusat kuasa sel kita, mencederakan membran sel mereka supaya mereka tidak dapat berfungsi juga.
Bukti Menyokong dan Menentang
Walaupun kita mungkin mula-mula mengatakan bahawa teori haus dan lusuh “masuk akal” kepada kita berdasarkan pemerhatian, adalah penting untuk membandingkan perasaan usus ini dengan apa yang diketahui secara saintifik tentang badan dan penuaan.
Di bawah mikroskop, terdapat beberapa proses yang menyokong haus dan lusuh sebagai faktor penuaan, tetapi beberapa penemuan lain menimbulkan persoalan kepada proses ini. Mari kita lihat bukti yang kita ada-kedua-duanya menyokong dan menentang teori ini.
-
Padan dengan persepsi umum tentang penuaan.
-
Sesuai dengan hukum entropi.
-
Banyak proses badan merosot dengan penuaan.
-
Sel-sel dilengkapi dengan baik untuk membaiki kerosakan.
-
Manusia dan organisma lain bertambah kuat dari muda hingga matang.
-
Organisma berbeza secara meluas dalam jangka hayat dan bukannya semua mengikut corak yang sama.
Bukti sokongan
Teori haus dan lusuh penuaan paling sesuai dengan persepsi kita tentang bagaimana kita semakin tua. Malah, tanpa mengira usia kronologi, kita sering menggunakan istilah “penuaan” untuk menggambarkan kemerosotan progresif seseorang atau objek.
Pada tahap yang luas, teori haus dan lusuh sesuai rapat dengan salah satu undang-undang asas kimia dan fizik, iaitu entropi. Undang-undang ini menyatakan bahawa semua sistem cenderung ke arah keadaan peningkatan entropi atau tidak teratur progresif.
Secara visual, kita boleh menemui perubahan struktur dengan usia pada kulit dan tulang kita. Pada peringkat selular, terdapat beberapa fungsi yang menurun dengan usia. Walaupun dengan diet yang baik, sel-sel kita mempunyai keupayaan yang menurun untuk menyerap nutrien dengan usia.
Bukti Bertentangan
Bukti paling kukuh terhadap teori haus dan lusuh ialah badan kita mempunyai keupayaan yang luar biasa untuk membaiki kerosakan. DNA kami dilengkapi dengan gen pembaikan DNA (seperti gen penekan tumor) yang berfungsi untuk membaiki kerosakan genetik.
Di samping itu, beberapa kajian mendapati bahawa proses penuaan mungkin sebahagian atau sepenuhnya terbalik dengan hanya mengubah persekitaran mikro sel atau faktor hormon tertentu.Sudah tentu, tidak semua kerosakan boleh dibaiki sepenuhnya, dan kesilapan dalam pembaikan mungkin terkumpul dari semasa ke semasa.
Satu lagi hujah menentang teori haus dan lusuh menyatakan bahawa organisma dalam fasa pertumbuhan mereka menjadi lebih kuat dan lebih kuat. Daripada bermula pada kemuncak prestasi, seperti kereta yang baru keluar dari barisan pemasangan atau komputer baharu terus keluar dari kotak, organisma hidup sering memulakan kehidupan yang rapuh.
Mereka membina kekuatan dan daya tahan dengan usia. Mereka mampu membaiki dan menggantikan kebanyakan bahagian yang rosak sendiri. Akhir sekali, terdapat beberapa keadaan di mana haus dan lusuh sebenarnya memanjangkan jangka hayat.
Satu lagi hujah muncul apabila melihat sifat biokimia badan. Mengapakah jangka hayat berbeza-beza antara spesies haiwan yang berbeza? Mengapa sesetengah ikan paus hidup hampir dua kali ganda lebih lama daripada kita?
Menentang kemerosotan progresif dan haus dan lusuh, mengapa salmon, selepas lama berenang bertenaga hulu, bertelur dan kemudian mati; seolah-olah berada di puncak keadaan fizikal?
Ikhtisar tentang Apa yang Menyebabkan Penuaan
Persoalan mengapa penuaan berlaku lebih jauh daripada teori Weisman yang dicadangkan pada tahun 1800-an. Shakespeare bercakap tentang penuaan dalam “tujuh zaman manusia” dan jauh sebelum itu, kita diberitahu dalam kitab Kejadian bahawa tahun-tahun hidup kita akan dihadkan kepada 120.
Walaupun teori haus dan lusuh pada mulanya kelihatan paling semula jadi, dan paling masuk akal berdasarkan pemerhatian kami, menjadi jelas bahawa terdapat banyak lagi yang berlaku dalam badan kita yang tidak dapat dijelaskan oleh teori ini.
Penjelasan yang lebih berkemungkinan, menurut beberapa penyelidik, ialah penurunan fungsi yang dilihat sebagai “koyak” dalam teori “haus dan lusuh” adalah benar-benar akibat, bukan punca, penuaan.Mungkin dengan peningkatan pemahaman kita tentang genetik, kita akan memperoleh maklumat yang lebih baik tentang apa yang menyebabkan badan kita semakin tua.
Apa yang kau boleh buat?
Tidak kira teori penuaan yang mana yang betul, atau jika sebaliknya penuaan adalah jumlah keseluruhan beberapa teori ini, intipati sebenarnya ialah kita semua semakin tua. Walaupun kita nampaknya tidak dapat memintas “120 tahun” yang disebut dalam Kejadian, faktor gaya hidup tertentu mungkin menangguhkan kematian kita ke satu tahap, dan sekurang-kurangnya, memberikan kita kualiti yang lebih baik kepada kuantiti kehidupan kita.
Daripada membosankan anda dengan satu lagi nasihat untuk makan dengan baik dan bersenam, kami menawarkan satu petua istimewa daripada Verywell. Cari cara untuk menjadikan hidup sihat menyeronokkan. Ya, seronok. Apakah bentuk aktiviti fizikal yang menyeronokkan untuk anda?
Tidak ada peraturan yang menyatakan anda perlu bosan bodoh dengan sesuatu aktiviti atau perlu makan makanan yang membosankan untuk kekal sihat. Jika anda suka berkebun, taman jauh-jauh. Rempah bukan sahaja menambah minat kepada makanan (dan kehidupan) tetapi padat dengan antioksidan.
Luangkan sedikit masa sekarang, dan senaraikan bentuk aktiviti fizikal kegemaran anda dan makanan kegemaran anda yang baik untuk anda. Kemudian pergi dan bersenang-senang!