Gambaran keseluruhan
Apakah lumpuh pita suara?
Lumpuh pita suara (atau lumpuh lipatan vokal) ialah keadaan yang mempengaruhi cara pita suara berfungsi. Orang yang mengalami keadaan ini tidak dapat mengawal otot yang membuka dan menutup pita suara. Ketidakupayaan mereka untuk mengawal otot ini berpunca daripada kerosakan saraf. Beberapa penyakit dan keadaan boleh menyebabkan kerosakan saraf jenis ini.
Selalunya, hanya satu pita suara tidak berfungsi seperti sepatutnya. Kadangkala, keadaan ini menjejaskan kedua-dua pita suara. Lumpuh pita suara menyebabkan masalah bercakap dan menelan. Jika kedua-dua pita suara tidak berfungsi dengan betul, masalah pernafasan yang mengancam nyawa boleh berlaku.
Penyedia yang pakar dalam laringologi merawat lumpuh pita suara dengan terapi suara dan pembedahan. Orang yang mengalami kelumpuhan pita suara berkembar boleh mempunyai saluran udara yang sangat sempit dan selalunya memerlukan trakeostomi (trakeotomi atau “trach”) untuk membuka saluran pernafasan dan membantu pernafasan.
Apakah pita suara?
Pita suara (lipatan vokal) ialah otot yang kecil dan fleksibel. Anda mempunyai dua pita suara di dalam laring anda (kotak suara). Laring anda terletak di bahagian atas trakea anda (salur angin) di bahagian belakang tekak anda. Pita suara anda terbuka apabila anda bernafas dan tertutup rapat apabila anda menelan. Apabila anda bercakap atau menyanyi, pita suara anda tertutup dan paru-paru anda menghantar udara melaluinya, menyebabkan ia bergetar dan mengeluarkan bunyi.
Pita suara memainkan peranan penting dalam membantu kita bercakap, bernafas dan menelan. Kelumpuhan pita suara satu pita menyebabkan pita suara kekal terbuka. Makanan, air liur dan cecair lain boleh masuk ke dalam tenggorokan dan paru-paru, yang boleh membawa maut. Apabila kedua-dua kord lumpuh, ia biasanya berakhir sangat rapat, menyebabkan saluran udara sempit yang berbahaya yang boleh menyebabkan kesukaran bernafas dan juga boleh membawa maut.
Seberapa biasa lumpuh pita suara?
Lumpuh pita suara tunggal adalah lebih biasa daripada lumpuh pita suara berganda. Orang ramai dari semua peringkat umur dan jantina boleh mendapat keadaan ini. Tetapi wanita lebih berkemungkinan mengalami lumpuh pita suara berbanding lelaki. Jarang sekali kedua-dua pita suara menjadi lumpuh.
Gejala dan Punca
Apakah simptom lumpuh pita suara?
Gejala lumpuh pita suara berkisar dari ringan hingga teruk. Kadangkala simptom hilang tanpa rawatan, atau mungkin berpanjangan. Mereka juga boleh menjadi lebih teruk dari semasa ke semasa. Gejala termasuk:
- Perubahan dalam suara: Suara anda mungkin terdengar serak, gatal, lemah atau “bernafas”. Apabila anda bercakap, anda mungkin mendengar bunyi berdeguk atau udara keluar. Nada suara mungkin kedengaran berbeza juga. Ia mungkin lebih tinggi atau lebih rendah daripada sebelumnya. Anda mungkin kehabisan udara dengan mudah semasa anda cuba bercakap.
- Kesukaran menelan: Anda mungkin tercekik apabila anda cuba menelan, dan makanan atau cecair mungkin tersangkut di kerongkong anda. Batuk mungkin tidak membawa makanan atau cecair, dan anda mungkin berasa seperti anda sentiasa mempunyai lendir di kerongkong anda. Penyedia memanggil masalah menelan ini disfagia. Kadangkala, makanan atau air liur boleh masuk ke dalam tenggorokan anda, yang boleh menyebabkan tercekik atau radang paru-paru.
- Masalah pernafasan: Anda mungkin mendengar bunyi berdehit atau serak semasa anda bernafas. Mungkin sukar untuk anda mengambil nafas penuh. Sesak nafas (dispnea) boleh berlaku selepas aktiviti, senaman atau selepas bercakap untuk seketika. Masalah pernafasan biasanya tidak berlaku apabila hanya satu pita suara lumpuh.
Apakah yang menyebabkan lumpuh pita suara?
Kira-kira separuh masa pembekal tidak tahu apa yang menyebabkan lumpuh pita suara. Sesetengah pembekal berpendapat keradangan akibat selsema boleh merosakkan saraf dan menghentikan otot daripada bekerja seperti sepatutnya.
Lumpuh pita suara boleh disebabkan oleh beberapa keadaan, penyakit, kecederaan dan jangkitan, termasuk:
- Penyakit autoimun seperti myasthenia gravis (MG).
- Kanserseperti kanser paru-paru dan kanser tiroid.
- Gangguan tisu penghubung seperti sindrom Marfan.
- Jangkitan seperti penyakit Lyme.
- kecederaan dan trauma lain pada leher, kepala dan dada.
- Keadaan neurologitermasuk multiple sclerosis (MS), penyakit Parkinson dan kerosakan akibat strok.
- Bahan beracun seperti plumbum dan merkuri.
- Pembedahantermasuk pembedahan jantung, tiroidektomi (pembuangan kelenjar tiroid) dan pengudaraan mekanikal (tiub pernafasan).
- Tumor, termasuk tumor kanser (malignan) dan tumor bukan kanser (jinak). Mereka boleh menolak saraf dan menyebabkan kerosakan.
Diagnosis dan Ujian
Bagaimanakah pembekal penjagaan kesihatan mendiagnosis lumpuh pita suara?
Pembekal anda akan bertanya tentang gejala dan sejarah kesihatan anda untuk menentukan apa yang menyebabkan lumpuh. Mereka mungkin memerintahkan ujian darah untuk mencari gangguan autoimun. Untuk mengesahkan diagnosis, pembekal anda boleh memesan:
- Kajian pengimejan: Imbasan MRI atau CT menunjukkan imej terperinci otak, tekak, pita suara, kotak suara, kelenjar tiroid dan dada anda. Pembekal anda juga boleh memesan X-ray esofagus.
- Laringoskopi: Pembekal anda akan memasukkan tiub panjang dan nipis ke dalam hidung anda untuk memeriksa tekak anda. Tiub fleksibel mempunyai kamera di hujungnya. Imej daripada kamera muncul pada monitor. Pembekal anda kemudiannya akan melihat imej kotak suara dan pita suara anda.
- Elektromiografi laring (LEMG): Ujian ini mengukur cara saraf anda mengawal otot dalam kotak suara anda. Ia menilai dan merekodkan impuls elektrik otot.
Pengurusan dan Rawatan
Bagaimanakah pembekal merawat lumpuh pita suara?
Jika lumpuh adalah ringan, pembekal anda mungkin mengesyorkan terapi suara untuk memperbaiki cara pita suara anda berfungsi. Semasa terapi, anda melakukan senaman khas untuk menguatkan pita suara anda, memperbaiki cara anda bernafas semasa bercakap dan mengajar anda mengawal otot yang membantu anda bercakap. Lumpuh pita suara yang lebih teruk – terutamanya jika menyebabkan masalah menelan – mungkin memerlukan pembedahan.
Untuk merawat lumpuh dalam satu pita suara, pembekal anda menggerakkan pita suara ke kedudukan yang betul semasa pembedahan. Untuk mengekalkan pita suara anda pada tempatnya dan menutup ruang antara pita suara anda, mereka mungkin:
- Suntikan pengisi (suntikan pita suara): Pembekal anda mungkin menyuntik bahan pengisi melalui jarum. Terdapat beberapa jenis bahan pengisi. Pengisi menutup jurang antara pita suara anda.
- Masukkan implan kotak suara (pembedahan rangka laring): Pembekal anda meletakkan implan ke dalam kotak suara anda. Selalunya, implan adalah silikon. Ia memegang pita suara yang lumpuh pada tempatnya dan membantu kedua-dua pita suara rapat. Prosedur ini memerlukan hirisan kecil (potongan) di leher. Ini paling biasa dilakukan pada orang dewasa atau kanak-kanak yang lebih tua.
- Pembedahan saraf (reinnervation): Pembekal anda mengambil saraf yang bersambung dengan otot lain di leher anda dan menyambungkannya semula pada saraf yang menggerakkan pita suara anda. Ini tidak menyebabkan sebarang masalah dengan otot lain di leher anda. Ia paling membantu kanak-kanak.
- Jika kedua-dua pita suara lumpuh, anda mungkin memerlukan trakeostomi. Semasa prosedur ini, pembekal anda membuat hirisan dan memasukkan tiub ke dalam kerongkong anda. Tiub membuka saluran pernafasan dan membantu anda bernafas. Untuk membantu anda bernafas dalam jangka panjang, pembekal anda mungkin mengesyorkan trakeostomi tanpa tiub. Dalam sesetengah kes, pembekal anda mungkin mengeluarkan sebahagian daripada satu atau kedua-dua pita suara dengan laser untuk meluaskan saluran pernafasan.
Pencegahan
Bolehkah saya mengelakkan lumpuh pita suara?
Anda mungkin tidak dapat mengelakkan lumpuh pita suara. Jika anda mempunyai keadaan yang meletakkan anda pada risiko yang lebih tinggi, berbincang dengan pembekal anda. Mereka mungkin mengesyorkan pemeriksaan biasa untuk menguji pita suara anda. Ini membantu pembekal anda mendiagnosis masalah sebaik sahaja ia muncul. Anda mungkin memerlukan terapi suara untuk memperbaiki cara pita suara anda berfungsi.
Tinjauan / Prognosis
Apakah prospek bagi mereka yang mengalami lumpuh pita suara?
Kes lumpuh pita suara yang ringan boleh menjadi lebih baik dengan terapi suara dan rehat. Jika pembekal anda memasukkan implan untuk mengekalkan pita suara anda, anda mungkin memerlukan prosedur tambahan kemudian. Pembekal anda mungkin perlu melaraskan semula implan jika ia berpindah dari tempatnya.
Dengan rawatan, ramai orang memperoleh semula keupayaan untuk bercakap dan menelan selepas lumpuh pita suara. Prognosis anda bergantung pada beberapa faktor, termasuk sama ada satu atau kedua-dua pita suara mengalami kerosakan dan berapa cepat anda mendapat rawatan.
Tinggal bersama
Bilakah saya harus berjumpa pembekal penjagaan kesihatan saya tentang lumpuh pita suara?
Bercakap dengan pembekal anda jika anda mempunyai tanda-tanda lumpuh pita suara atau disfungsi pita suara. Lumpuh yang menjejaskan kedua-dua pita suara adalah mengancam nyawa. Dapatkan bantuan segera jika anda mengalami masalah bernafas atau menelan.
Apabila pita suara tidak berfungsi seperti yang sepatutnya, cecair dan makanan boleh memasuki trakea (salur angin) dan masuk ke dalam paru-paru. Cecair ini boleh tinggal di dalam paru-paru dan dijangkiti, membawa kepada pneumonia aspirasi. Masalah jangka panjang yang tidak dirawat dengan menelan, bercakap dan bernafas boleh mengakibatkan lumpuh pita suara.
Jika anda mempunyai tanda-tanda lumpuh pita suara, termasuk masalah pernafasan, perubahan suara atau kesukaran menelan, berjumpa pembekal anda. Walaupun jarang berlaku, lumpuh pada kedua-dua pita suara boleh membawa maut. Bercakap dengan pembekal anda jika anda mempunyai keadaan atau penyakit yang meningkatkan risiko lumpuh pita suara anda. Ini boleh termasuk MS atau Parkinson, atau pembedahan dada atau leher baru-baru ini. Terapi suara boleh menghalang keadaan daripada menjadi lebih teruk dan meningkatkan fungsi pita suara anda.
