Memahami Kiraan Sel Darah Merah (RBC).

Kiraan sel darah merah (RBC) ialah ujian yang digunakan untuk mengukur bilangan sel darah pembawa oksigen dalam isipadu darah. Ia adalah salah satu ujian utama yang digunakan oleh doktor untuk menentukan berapa banyak oksigen yang diangkut ke sel-sel badan.

Kiraan RBC yang tidak normal selalunya merupakan tanda pertama penyakit. Pada masa lain, ujian boleh mengarahkan doktor ke arah diagnosis jika terdapat gejala seperti keletihan yang tidak dapat dijelaskan atau sesak nafas.

Teruskan membaca untuk mengetahui lebih lanjut tentang kiraan sel darah merah anda dan maksudnya jika ia terlalu rendah atau terlalu tinggi.

Kiraan Darah Lengkap

Biasanya, doktor perlu melihat lebih daripada kiraan RBC untuk mendiagnosis keadaan perubatan. Ia paling kerap dilakukan sebagai sebahagian daripada ujian yang lebih komprehensif yang dipanggil kiraan sel darah lengkap (CBC). Ujian ini mengukur beberapa komponen sampel darah yang berbeza, termasuk:

• Sel darah merah (RBC), yang mengangkut oksigen ke sel-sel badan

• Hemoglobin (Hb), protein dalam RBC yang membawa molekul oksigen dan karbon dioksida

• Sel darah putih (WBC), yang merupakan sebahagian daripada sistem imun

• Platelet (PLT), sel yang bertanggungjawab untuk pembekuan darah

• Hematokrit (Hct), nisbah RBC kepada jumlah isipadu darah

Berdasarkan komposisi darah, doktor boleh mempunyai idea yang lebih baik tentang apa yang perlu dicari apabila cuba mendiagnosis keadaan perubatan.

Kiraan RBC juga boleh digunakan untuk memantau rawatan untuk gangguan darah atau ubat-ubatan yang menjejaskan RBC anda. Ini benar terutamanya untuk kanser dan kemoterapi. Kedua-duanya boleh menjejaskan kiraan darah secara negatif.

Julat Biasa

Kiraan RBC ialah bilangan sel darah merah bagi setiap isipadu darah tertentu. Ia mungkin dilaporkan dalam berjuta-juta sel per mikroliter (mcL) darah atau dalam trilion sel per liter (L) darah.

Julat “normal” atau “rujukan” kadangkala boleh berbeza-beza bergantung pada darah siapa yang sedang diuji. Jika anda tinggal di bandar altitud tinggi seperti Denver, kiraan darah anda akan jauh lebih tinggi daripada orang yang tinggal di kawasan altitud rendah seperti Pantai Teluk.

Ini kerana apabila anda berada di altitud yang lebih tinggi, badan anda mencipta lebih banyak sel darah merah supaya lebih banyak oksigen boleh dibawa ke tisu anda. Atas sebab ini, julat tidak boleh dianggap sebagai nilai keras dan pantas tetapi hanya sebagai titik rujukan.

Kiraan RBC Tinggi atau Rendah

Apabila kiraan RBC lebih tinggi atau lebih rendah daripada julat purata, ia memberi amaran kepada doktor bahawa keadaan perubatan boleh menjadi puncanya. Nilai lain daripada CBC akan dipertimbangkan, serta ujian diagnostik lain.

Punca Kiraan RBC Tinggi

Kiraan RBC yang tinggi memberitahu kita bahawa terdapat peningkatan dalam sel pembawa oksigen dalam darah. Dalam sesetengah kes, ini mungkin mendedahkan bahawa badan sedang cuba menebus beberapa keadaan yang menghalang badan daripada menerima oksigen yang mencukupi. Dalam yang lain, penyebabnya mungkin berkaitan dengan penyakit atau ubat yang meningkatkan pengeluaran RBC.

Beberapa punca ini termasuk:

• Penyakit jantung kongenital
• Kegagalan jantung

• Penyakit pulmonari obstruktif kronik (COPD)

• Fibrosis pulmonari, selalunya disebabkan oleh merokok

• Polycythemia vera, penyakit sumsum tulang

• Penyalahgunaan ubat-ubatan yang meningkatkan prestasi yang merangsang pengeluaran RBC, seperti steroid anabolik atau erythropoietin
• Karsinoma sel renal, sejenis kanser buah pinggang
• Dehidrasi

Punca Kiraan RBC Rendah

Kiraan RBC yang rendah menunjukkan terdapat penurunan dalam sel pembawa oksigen dalam darah. Ini dipanggil anemia. Pelbagai jangkitan, kekurangan nutrisi dan keadaan perubatan boleh menyebabkan anemia. Sebahagian daripada ini termasuk:

• Kegagalan buah pinggang
• Masalah tiroid
• Pendarahan, sama ada dalaman atau luaran

• Leukemia, sejenis kanser sel darah putih

• Kesan sampingan ubat, termasuk kemoterapi

• Multiple myeloma, sejenis kanser yang menjejaskan sel plasma darah

• Kekurangan erythropoietin, hormon buah pinggang yang menggalakkan pertumbuhan RBC
• Kekurangan zat besi, folat, vitamin B12, atau vitamin B6
• Hemolisis, pecahan abnormal sel darah merah
• Kehamilan

Rawatan

Rawatan kiraan RBC yang tidak normal biasanya tertumpu pada menangani keadaan yang mendasari. Rawatan ini akan berbeza-beza bergantung kepada punca.

Tetapi jika puncanya adalah kekurangan nutrisi, penggunaan ubat-ubatan, atau keadaan kronik, mungkin terdapat perkara yang boleh anda lakukan untuk bukan sahaja meningkatkan kiraan darah anda tetapi kesihatan keseluruhan anda juga.

Rawatan Kiraan RBC Tinggi

Jika anda mempunyai kiraan RBC yang tinggi:

• Bersenam untuk meningkatkan fungsi jantung dan paru-paru anda.
• Kurangkan makan daging merah dan makanan kaya zat besi.
• Elakkan suplemen zat besi.
• Pastikan diri anda terhidrat dengan baik.
• Elakkan diuretik, termasuk kopi dan minuman berkafein, yang boleh menyebabkan anda dehidrasi.
• Berhenti merokok, terutamanya jika anda mempunyai COPD atau fibrosis pulmonari.
• Elakkan penggunaan steroid, erythropoietin dan ubat-ubatan lain yang meningkatkan prestasi.

Rawatan Kiraan RBC Rendah

Jika anda mempunyai kiraan RBC yang rendah (termasuk anemia):

• Kekalkan pemakanan yang sihat dan seimbang.
• Ambil vitamin dan suplemen zat besi setiap hari, jika perlu.
• Sentiasa bersenam untuk meningkatkan fungsi jantung dan paru-paru.
• Berhenti merokok.
• Elakkan aspirin, yang mengurangkan pembekuan dan boleh menyebabkan kehilangan darah yang perlahan.
• Ambil ubat tiroid anda seperti yang ditetapkan jika anda mengalami masalah tiroid.

Ringkasan

Kiraan sel darah merah digunakan untuk mengukur bilangan sel darah merah pembawa oksigen dalam badan anda. Apabila anda mempunyai kiraan darah tinggi atau kiraan darah rendah, itu adalah tanda bahawa anda mungkin sakit.

Doktor anda juga akan memantau kiraan RBC anda apabila anda mengalami gangguan darah atau anda mengambil ubat yang menjejaskannya. Jika anda mempunyai kiraan RBC yang tidak normal, doktor anda akan merawat keadaan perubatan yang menyebabkan masalah tersebut.