Jangkitan yis berkembang apabila kulat Candida, sejenis yis, tumbuh secara tidak terkawal. Orang ramai boleh mendapat jangkitan yis di mana-mana sahaja di dalam atau di luar badan mereka, termasuk dubur.
Jangkitan yis dubur sering menyebabkan kegatalan dubur yang sengit dan berterusan.
Orang ramai boleh merawat jangkitan yis dubur dengan ubat antikulat atau ubat preskripsi yang dijual bebas.
Teruskan membaca untuk mengetahui lebih lanjut tentang simptom, punca, rawatan jangkitan yis dubur dan dan faktor risiko.
Gejala jangkitan yis dubur
Jangkitan yis dubur berlaku apabila pertumbuhan berlebihan kulat Candida berkembang dalam dubur.
Orang yang mempunyai jangkitan yis dubur mungkin mengalami gejala berikut:
- gatal-gatal yang sengit dan berterusan
- rasa terbakar
- keluar sekali-sekala dari dubur
- perubahan kulit, seperti kulit merah atau merengsa
- pendarahan atau sakit akibat menggaru
Jangkitan yis dubur boleh merebak ke zakar atau faraj.
Punca jangkitan yis dubur
Kulat Candida yang bertanggungjawab untuk jangkitan yis hidup di permukaan kulit, di dalam saluran gastrousus, dan di dalam faraj.
Kepekatan normal Candida tidak menyebabkan gejala.
Walau bagaimanapun, pertumbuhan berlebihan kulat Candida akan membawa kepada jangkitan yis pada kulit atau di dalam membran mukus:
- mulut
- tekak
- faraj
- kepala zakar
- dubur
Kulat Candida tumbuh subur dalam persekitaran yang hangat dan lembap. Memakai pakaian yang ketat atau ketat boleh mewujudkan keadaan yang menggalakkan pertumbuhan kulat Candida.
Candida yang berlebihan dalam usus boleh pergi ke saluran dubur, yang boleh mengakibatkan jangkitan yis dubur.
Walaupun jangkitan yis boleh berlaku pada alat kelamin, doktor tidak menganggapnya sebagai penyakit kelamin. Walau bagaimanapun, orang ramai boleh membina atau menghantar jangkitan yis dubur jika mereka melakukan hubungan seks dubur dengan pasangan yang mempunyai jangkitan yis dubur tanpa menggunakan kondom atau kontraseptif penghalang lain.
Rawatan jangkitan yis dubur
Pertubuhan Kebangsaan untuk Gangguan Jarang Amerika Syarikat menyatakan bahawa jangkitan yis jarang teruk pada orang yang sihat.
Rawatan untuk jangkitan yis bergantung kepada keterukan jangkitan.
Doktor mungkin mengesyorkan ubat tanpa preskripsi untuk jangkitan yis ringan hingga sederhana. Ubat-ubatan ini boleh termasuk:
- clotrimazole (Canesten, Lotrimin)
- miconazole (Monistat)
- suppositori asid borik
- butoconazole (Mycelex, Butoconazole Nitrate)
Walaupun banyak ubat tanpa kaunter khusus menyasarkan jangkitan faraj, orang ramai boleh menggunakannya dengan selamat untuk merawat jangkitan yis dubur juga.
Doktor mungkin menetapkan ubat yang lebih kuat untuk orang yang mempunyai jangkitan yis yang teruk atau kronik yang tidak bertindak balas terhadap ubat biasa.
Ubat preskripsi untuk merawat jangkitan yis dubur termasuk:
- nystatin (Mycostatin, Nystop)
- diflucan (Fluconazole)
- terconazole (Terasol)
Walaupun jarang berlaku, jangkitan yis boleh berkembang menjadi jangkitan sistemik yang merebak ke membran di sekeliling organ, seperti jantung atau otak. Doktor boleh merawat kandidiasis sistemik dengan ubat antikulat oral atau intravena.
Ubat semulajadi
Orang ramai juga boleh menguruskan gejala mereka dengan ubat semulajadi berikut.
Probiotik
Menurut satu kajian makmal pada 2019, penyelidik mendapati gabungan probiotik yang mengandungi Saccharomyces boulardii, Lactobacillus acidophilus dan probiotik lain berkesan menghalang pertumbuhan Candida tropicalis dan Candida albicans, yang merupakan punca paling biasa jangkitan yis.
Walaupun keputusan yang mengagumkan daripada kajian tabung uji, beberapa ujian klinikal berkualiti tinggi menilai keberkesanan probiotik untuk merawat jangkitan yis wujud.
Satu lagi kajian terhadap sepuluh ujian kawalan rawak menemui bukti yang mencadangkan probiotik boleh meningkatkan keberkesanan rawatan antikulat tradisional. Penulis kajian juga memetik bukti bahawa suplemen probiotik boleh mengurangkan kekerapan jangkitan berulang.
Minyak kelapa
Minyak kelapa mempunyai sifat antimikrob yang kuat yang boleh membantu memerangi pertumbuhan berlebihan Candida.
Penemuan penyelidikan semasa mencadangkan asid lemak rantai sederhana, khususnya asid laurik, mencipta kesan antimikrob minyak kelapa. Asid lemak rantai sederhana boleh membunuh bakteria dan kulat dengan mengganggu membran sel mereka.
Dalam satu kajian makmal 2016, penyelidik memerhatikan minyak kelapa menghalang pertumbuhan Candida ablicans dengan lebih berkesan daripada beberapa probiotik. Walau bagaimanapun, minyak kelapa menunjukkan kesan antikulat yang lebih lemah jika dibandingkan dengan ubat bebas kaunter yang popular, seperti ketoconazole dan chlorhexidine. Walau bagaimanapun, lebih banyak kajian diperlukan untuk mengesahkan penemuan ini.
Penulis kajian lain pada 2016 mendapati bahawa tikus yang makan diet tinggi minyak kelapa telah mengurangkan kuantiti usus Candida ablicans jika dibandingkan dengan tikus yang diberi lemak daging lembu dan minyak kacang soya.
Rawatan rumah lain
Orang ramai boleh merawat jangkitan yis ringan di rumah dengan ubat antikulat yang dijual bebas. Orang ramai juga boleh menggunakan salap kortikosteroid, seperti kortison, untuk mengurangkan keradangan dan gatal-gatal.
Menjaga kawasan kemaluan bersih dan kering boleh membantu mempercepatkan proses penyembuhan dan membantu mencegah jangkitan semula.
Pengurangan risiko
Orang ramai boleh mengurangkan risiko mereka mendapat jangkitan yis dubur dengan melakukan tindakan berikut:
- mengamalkan kebersihan bilik mandi yang betul
- mengelakkan penggunaan produk kebersihan yang berbau wangi pada bahagian kemaluan dan dubur
- mencuci selepas berenang dan bersenam
- menggunakan kondom dan empangan pergigian semasa hubungan seksual
- memakai seluar dalam bernafas dan pakaian longgar
- mengekalkan berat badan yang sihat
- makan makanan seimbang yang rendah gula halus dan karbohidrat
Orang ramai mungkin mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk pertumbuhan berlebihan Candida dan jangkitan yis jika mereka:
- mempunyai sistem imun yang lemah
- menghidap kencing manis
- mempunyai obesiti
- kerap menggunakan antibiotik
Bilakah anda perlu berjumpa doktor?
Anda mungkin perlu menghubungi doktor jika anda mempunyai simptom jangkitan yis dubur yang berlangsung selama beberapa minggu.
Anda juga harus menghubungi doktor jika anda mengalami:
- pendarahan atau pelepasan luar biasa dari dubur
- demam
- menggigil
- tekanan darah rendah
- kadar denyutan jantung yang cepat
- pernafasan cepat atau cetek
Ringkasan
Jangkitan yis dubur menyebabkan kegatalan tetapi jarang menunjukkan kecemasan perubatan. Doktor boleh menetapkan antikulat yang akan menghalang kulat daripada tumbuh.
Walaupun jangkitan yis tidak berjangkit, orang ramai boleh menghantar jangkitan yis kepada pasangan seksual mereka.
Orang ramai mendapat jangkitan yis apabila mereka mempunyai pertumbuhan berlebihan kulat yis pada permukaan kulit mereka atau di dalam badan mereka.
Orang yang mempunyai sistem imun yang lemah, diabetes, atau obesiti mungkin mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk mendapat jangkitan yis.