Gambaran keseluruhan
Apakah disfungsi velopharyngeal (VPD)?
Suara bercakap seseorang mengambil nada hidung apabila terlalu banyak udara mengalir melalui hidung. Ini berlaku apabila tisu yang bergerak di bahagian belakang bumbung mulut, yang dipanggil lelangit lembut atau velum, gagal menutup bukaan yang dipanggil port velophayngeal. Hasilnya dipanggil disfungsi velopharyngeal (VPD).
VPD paling kerap berlaku pada kanak-kanak kerana ia sering dikaitkan dengan keadaan kelahiran/genetik lain atau prosedur pembedahan, seperti pembuangan tonsil atau adenoid. Ia boleh disebabkan oleh perkara yang berlaku pada masa dewasa seperti pembedahan untuk kanser mulut atau disebabkan oleh keadaan neurologi.
Istilah yang sama kadangkala digunakan untuk menggambarkan pelbagai jenis disfungsi velopharyngeal (VPD). Ini termasuk:
- Ketidakcukupan Velopharyngeal (VPI): Kecacatan struktur mengakibatkan tisu tidak mencukupi untuk mencapai penutupan
- Ketidakcekapan velopharyngeal: Lelangit lembut membenarkan udara masuk ke dalam hidung kerana masalah otot atau saraf, bukannya kerana struktur bahagian belakang mulut.
- Kesalahan pembelajaran velopharyngeal: Lelangit berfungsi dengan baik, tetapi seorang kanak-kanak telah mempelajari corak pertuturan yang luar biasa yang tidak menggunakannya dengan betul.
Kadangkala terdapat lebih daripada satu jenis VPD ini.
Siapa yang berisiko mengalami kekurangan velopharyngeal (VPI)?
Selain lelangit sumbing, kekurangan velopharyngeal juga biasa berlaku pada kanak-kanak dengan keadaan genetik lain termasuk:
- Sindrom Down
- Sindrom Penghapusan Velocardiofacial/Digeorge/22Q, yang kadangkala merangkumi celah lelangit
- Sindrom Kabuki, yang menjejaskan pelbagai bahagian badan
-
Neurofibromatosis, yang menyebabkan tumor tumbuh dalam sistem saraf
Pada orang dewasa, kecederaan otak dan keadaan neurologi yang melemahkan otot dikaitkan dengan perkembangan VPI.
Gejala dan Punca
Apakah simptom kekurangan velopharyngeal (VPI)?
Seseorang yang mempunyai VPI mungkin mengalami pertuturan hipernasal, yang bermaksud terdapat terlalu banyak udara yang bergema di dalam hidung dan kedengaran seolah-olah mereka bercakap melalui hidung. Apa yang mereka perkatakan mungkin lebih sukar untuk difahami dan mereka mungkin mengalami kesukaran mengeluarkan bunyi tertentu kerana tekanan udara tidak mencukupi di dalam mulut mereka. Udara yang keluar melalui hidung mungkin mengeluarkan bunyi, seperti dengusan atau decitan. Ini kadangkala dipanggil “pergolakan hidung.” Dalam kes yang teruk, makanan atau cecair mungkin keluar melalui hidung semasa orang itu sedang makan.
Terdapat juga perkara yang dilakukan oleh orang yang mempunyai VPI, secara sedar atau tidak sedar, untuk mengimbangi masalah tersebut. Mereka termasuk:
- Hidung meringis, yang merupakan percubaan untuk mengetatkan otot muka yang membuat bercakap kelihatan seperti kerja keras
- Bercakap lebih kuat atau kurang kuat
- Menggantikan bunyi yang lebih mudah dibuat untuk bunyi yang betul
Apakah yang menyebabkan kekurangan velopharyngeal (VPI)?
Penyebab VPI yang paling biasa ialah lelangit sumbing, kecacatan kelahiran di mana terdapat bukaan pada bumbung mulut kerana lelangit tidak terbentuk dengan betul. Pembaikan celah lelangit mungkin atau mungkin juga tidak menghapuskan masalah VPI.
Penyebab lain termasuk:
- Keadaan semasa kelahiran lain yang menjejaskan struktur mulut atau kepala
- Tonsil besar yang mengganggu penutupan port velopharyngeal
- VPI boleh berkembang selepas pembedahan untuk membuang adenoid, kelenjar di bumbung mulut yang kadang-kadang perlu dikeluarkan jika ia membesar terlalu besar. Apabila ini berlaku, VPI biasanya hilang selepas beberapa minggu, jika nota susulan ENT diperlukan.
- Kecederaan otak, atau masalah neurologi yang disebabkan oleh strok atau penyakit
Diagnosis dan Ujian
Bagaimanakah ketidakcukupan velopharyngeal (VPI) didiagnosis?
VPI boleh didiagnosis melalui gabungan ujian yang menilai kedua-dua cara pesakit bercakap dan anatomi mulut.
ENT yang sering digabungkan dengan ahli patologi bahasa pertuturan boleh menilai jumlah udara yang mengalir melalui hidung semasa pesakit bercakap, sejauh mana pertuturan itu boleh difahami dan cara bahagian mulut yang berbeza bergerak semasa pertuturan. Ujian yang digunakan dalam diagnosis VPI mungkin termasuk:
- Endoskopimenggunakan alat perubatan dengan lampu dipasang yang membolehkan doktor melihat bahagian dalam mulut
- Videofluoroskopisejenis X-ray yang menggunakan cecair yang dipanggil barium untuk memberikan kontras yang memudahkan doktor memeriksa bahagian belakang mulut
Kedua-dua prosedur tidak memerlukan penenang.
Pengurusan dan Rawatan
Bagaimanakah kekurangan velopharyngeal (VPI) dirawat?
Gabungan terapi pertuturan dan pembedahan biasanya digunakan untuk merawat VPI. Pembedahan diperlukan untuk menyelesaikan masalah struktur, tetapi tidak akan membetulkan cara kanak-kanak bercakap kerana tabiat yang telah dipelajari oleh kanak-kanak untuk mengimbangi VPI. Terapi biasanya diperlukan sebelum dan selepas pembedahan. Kesalahan pembelajaran velopharyngeal boleh dirawat dengan terapi dan tanpa pembedahan.
Teknik pembedahan yang berbeza boleh digunakan, bergantung pada spesifik masalah. Pembedahan termasuk pharyngoplasties sphincter, flap pharyngeal, palatoplasti bulu bulu, dan pharyngoplasties suntikan. Peranti prostetik (tiruan) seperti obturator palatal, yang serupa dengan penahan gigi, kadangkala digunakan buat sementara waktu atau sebagai alternatif kepada pembedahan.
Tinjauan / Prognosis
Apakah prospek untuk pesakit dengan kekurangan velopharyngeal (VPI)?
Pembedahan untuk membaiki kekurangan velopharyngeal mempunyai kadar kejayaan yang kadangkala dianggarkan dalam julat 80-90 peratus (walaupun penyelidik yang berbeza menggunakan piawaian yang berbeza untuk berapa banyak peningkatan yang diperlukan untuk memanggilnya sebagai kejayaan, dan kebanyakan hasil adalah subjektif). Penambahbaikan selanjutnya datang kemudian dengan tambahan terapi pertuturan.
Kanak-kanak yang menjalani pembedahan untuk VPI biasanya tinggal di hospital semalaman, dan kadangkala lebih daripada satu malam. Komplikasi bukanlah perkara biasa, dan biasanya berkaitan dengan halangan pernafasan semasa tidur, membawa kepada berdengkur dan kadang-kadang apnea tidur.
Tinggal bersama
Bilakah saya perlu berjumpa doktor tentang kekurangan velopharyngeal (VPI)?
Jika anda melihat nada hidung yang kuat dalam pertuturan anak anda, atau sesuatu tentang cara kanak-kanak itu makan atau bernafas kelihatan tidak betul, buat temu janji dengan doktor. Tindakan awal adalah penting untuk kanak-kanak dengan VPI kerana terapi pertuturan mungkin melibatkan tabiat tidak belajar yang telah dibangunkan oleh kanak-kanak untuk mengimbangi disfungsi tersebut. Tabiat itu boleh menjadi lebih sukar untuk dihentikan jika ia telah berlaku untuk masa yang lama.
