Gambaran keseluruhan
Apakah glomerulonephritis?
Glomerulonephritis adalah sejenis penyakit buah pinggang. Ia melibatkan kerosakan pada glomeruli (penapis kecil) di dalam buah pinggang anda. Jika anda menghidap glomerulonephritis, buah pinggang anda mungkin mengalami masalah untuk mengeluarkan sisa dan cecair dari badan anda. Sekiranya keadaan menjadi teruk, ia boleh menyebabkan kegagalan buah pinggang. Penyedia penjagaan kesihatan menyingkatkan glomerulonephritis sebagai GN dan kadangkala memanggilnya penyakit glomerular.
Bagaimanakah glomeruli membantu buah pinggang anda?
Glomeruli adalah unit penapisan yang diperbuat daripada kapilari (salur darah kecil) dalam buah pinggang. Mereka menapis darah dan mengeluarkan sisa dan cecair tambahan daripada darah — langkah pertama apabila badan mengeluarkan air kencing (kencing).
Adakah terdapat pelbagai jenis glomerulonephritis?
Apabila glomerulonephritis bermula secara tiba-tiba, ia dipanggil glomerulonephritis akut. Apabila ia berlaku perlahan-lahan dan berlarutan seketika, ia dipanggil glomerulonephritis kronik. Sesetengah orang boleh mengalami serangan akut dan kemudian keadaan kronik beberapa tahun kemudian.
Gejala dan Punca
Apakah yang menyebabkan glomerulonephritis (GN)?
Sebab glomerulonephritis muncul sering tidak diketahui. Tetapi punca mungkin termasuk:
- Genetik, bermakna ia berlaku dalam keluarga (ini jarang berlaku).
- Penyakit anti-GBM (dahulu sindrom Goodpasture), sekumpulan penyakit yang menjejaskan paru-paru dan buah pinggang.
- Sekunder kepada endokarditis, jangkitan pada injap jantung.
- Sekunder kepada jangkitan virus lain, seperti sakit tekak, HIV atau hepatitis C.
- Masalah dengan sistem imun yang menyerang bahagian badan yang sihat, seperti lupus.
- Penyakit jarang berlaku yang meradang saluran darah seperti granulomatosis dengan polangiitis (dahulunya penyakit Wegener), polangiitis mikroskopik, Henoch-Schönlein Purpura, atau granulomatosis eosinofilik dengan polangiitis (dahulunya Sindrom Churg-Srauss).
Apakah tanda-tanda glomerulonephritis?
Orang yang menghidap glomerulonephritis selalunya tidak mengalami tanda-tanda keadaan tersebut. Tetapi gejala boleh termasuk:
- Darah dalam air kencing, yang boleh menyebabkan kencing kelihatan coklat, merah jambu atau merah.
- Keletihan, loya atau ruam.
-
Hipertensi (tekanan darah tinggi) atau sesak nafas.
- Sakit pada sendi atau perut (kawasan perut).
- Kencing kurang kerap atau lebih kerap daripada biasa.
- Bengkak di kaki atau muka.
- Air kencing yang berbuih.
Jika anda mempunyai satu atau lebih daripada simptom ini, hubungi pembekal penjagaan kesihatan.
Diagnosis dan Ujian
Bagaimanakah glomerulonephritis didiagnosis?
Glomerulonephritis mungkin tidak menghasilkan gejala. Itulah sebabnya ia sering ditemui semasa ujian untuk masalah lain. Jika pembekal penjagaan kesihatan mengesyaki anda menghidap glomerulonephritis, anda mungkin menjalani ujian berikut:
- Ujian air kencing: Ujian ini akan menentukan sama ada anda mempunyai protein atau darah dalam air kencing anda.
- Ujian darah: Ujian ini akan mengukur tahap kreatinin (bahan buangan yang ditapis oleh buah pinggang) dalam sampel darah anda.
- Biopsi buah pinggang: Untuk biopsi buah pinggang, pembekal penjagaan kesihatan akan menggunakan jarum untuk mengeluarkan sekeping kecil tisu buah pinggang. Tisu diperiksa di bawah mikroskop.
- Ultrasound: Ultrasound memeriksa saiz buah pinggang anda, mencari penyumbatan dan mengenal pasti sebarang masalah.
Pengurusan dan Rawatan
Bagaimanakah glomerulonephritis dirawat?
Rawatan bergantung pada apa yang menyebabkan glomerulonephritis dan kerosakan yang berlaku pada penapis buah pinggang. Kes ringan mungkin tidak memerlukan sebarang rawatan. Pada masa lain, pembekal penjagaan kesihatan anda mungkin mengesyorkan:
- Perubahan pada diet anda supaya anda makan kurang protein, garam dan kalium.
-
Kortikosteroid seperti prednison.
-
Dialisis, yang membantu membersihkan darah, mengeluarkan cecair tambahan dan mengawal tekanan darah.
- Diuretik (pil air) untuk mengurangkan bengkak.
-
Imunosupresan, jika masalah dengan sistem imun menyebabkan glomerulonephritis.
- Ubat untuk menurunkan tekanan darah anda, seperti perencat enzim penukar angiotensin (ACE) atau penyekat reseptor angiotensin II.
- Plasmapheresis, proses khas yang menapis protein daripada darah.
Pencegahan
Bolehkah saya mencegah glomerulonephritis?
Tiada cara terbukti untuk mencegah glomerulonephritis, walaupun beberapa amalan boleh membantu:
- Makan makanan yang sihat dan tidak diproses.
- Urus tekanan darah tinggi dengan diet rendah garam, senaman dan ubat-ubatan.
- Cegah jangkitan dengan mengamalkan kebersihan yang baik dan seks selamat. Elakkan juga menggunakan jarum untuk dadah dan tatu yang menyalahi undang-undang.
- Lihat pembekal penjagaan kesihatan setiap kali anda merasakan anda mempunyai jangkitan seperti sakit tekak.
Tinjauan / Prognosis
Apakah prospek bagi mereka yang menghidap glomerulonephritis?
Orang yang berbeza mempunyai hasil yang berbeza dengan glomerulonephritis. Sesetengah kes hilang tanpa sebarang rawatan. Sesetengah orang mendapati bahawa rawatan meningkatkan atau mengekalkan fungsi buah pinggang. Tetapi yang lain mungkin mengalami masalah kesihatan jangka panjang seperti:
-
Gumpalan darah, termasuk trombosis urat dalam (DVT) atau embolisme pulmonari (PE).
-
Penyakit buah pinggang yang kronik.
- Hipertensi (tekanan darah tinggi).
-
Kolesterol tinggi.
-
Kegagalan buah pinggang, cepat atau selepas beberapa tahun.
- Sindrom nephritic, dengan sel darah merah bocor ke dalam air kencing dan menjadikannya kelihatan merah atau coklat.
-
Sindrom nefrotik (nephrosis), dengan protein dalam air kencing sering membawa kepada air kencing berbuih dan bengkak di dalam badan.
Tinggal bersama
Bagaimanakah saya boleh menguruskan glomerulonefritis?
Jika anda mempunyai glomerulonephritis, dapatkan pemeriksaan buah pinggang anda secara berkala. Ikut nasihat perubatan dan ambil preskripsi (jika perlu) untuk menguruskan punca. Anda juga mungkin perlu mengehadkan jumlah garam, protein dan kalium yang anda makan. Melakukannya boleh mengurangkan tekanan pada buah pinggang anda.
Apa lagi yang boleh saya tanyakan kepada pembekal penjagaan kesihatan saya?
Pertimbangkan untuk bertanya kepada pembekal penjagaan kesihatan anda:
- Apakah yang menyebabkan glomerulonephritis?
- Bolehkah anda merawat puncanya?
- Apakah fungsi buah pinggang saya sekarang?
- Adakah ia akan menjadi lebih baik atau lebih teruk?
- Apakah yang boleh saya lakukan untuk mengelakkan kerosakan buah pinggang?
- Adakah keadaan ini genetik?
Bila-bila masa anda fikir anda dijangkiti, dapatkan rawatan perubatan. Jangkitan adalah punca biasa glomerulonephritis. Jika anda mempunyai keadaan ini, anda mungkin perasan bahawa kencing anda berbuih atau warna yang berbeza. Rawatan bergantung kepada punca dan betapa teruk keadaannya. Strategi tertentu boleh membantu memastikan buah pinggang anda sihat dan mengelakkan kegagalan buah pinggang.