Gambaran keseluruhan
Apakah sindrom kejutan toksik (TSS)?
Sindrom kejutan toksik (TSS) adalah keadaan yang jarang berlaku tetapi berpotensi mengancam nyawa yang disebabkan oleh strain bakteria tertentu yang menghasilkan toksin (racun). Ia boleh mengakibatkan kegagalan organ penting, seperti hati, paru-paru atau jantung. Sindrom kejutan toksik pertama kali dikenal pasti pada tahun 1978 apabila sekumpulan kanak-kanak jatuh sakit dengannya. Pada awal 1980-an, kes sindrom kejutan toksik telah dilaporkan dalam kalangan wanita yang menggunakan tampon superabsorben semasa haid mereka. Walau bagaimanapun, wanita yang tidak datang haid, lelaki dan kanak-kanak juga mungkin mengalami sindrom kejutan toksik. Lima puluh peratus daripada kes adalah tidak haid. Luka kulit, hirisan pembedahan, pembungkusan hidung, luka bakar atau prosedur ginekologi boleh meningkatkan risiko keadaan.
Gejala dan Punca
Apakah yang menyebabkan sindrom kejutan toksik (TSS)?
Tiga jenis bakteria utama yang boleh menyebabkan sindrom kejutan toksik ialah staphylococcus aureus, clostridium sordelli dan streptococcus pyogenes. Dalam kebanyakan kes, bakteria ini hidup pada kulit atau pada membran mukus tanpa menyebabkan sebarang kesan buruk. Walau bagaimanapun, dalam keadaan tertentu, beberapa jenis bakteria mungkin mula berkembang pesat dan menghasilkan toksin.
Bakteria Staphylococcus aureus mungkin terperangkap dalam faraj apabila tampon yang sangat menyerap digunakan dan boleh memasuki rahim melalui serviks. Bakteria mungkin tumbuh pada tampon, terutamanya jika ia tidak cukup kerap ditukar. Bakteria juga boleh berkembang jika tampon superabsorben digunakan apabila aliran haid adalah ringan. Tampon juga boleh menyebabkan luka kecil pada faraj yang melaluinya bakteria boleh memasuki aliran darah.
Apakah simptom sindrom kejutan toksik (TSS)?
Permulaan gejala biasanya tiba-tiba. Gejala sindrom kejutan toksik mungkin berbeza-beza bergantung pada jenis bakteria yang menghasilkan toksin. Mereka mungkin termasuk:
- Loya atau muntah.
- Demam panas dan menggigil secara tiba-tiba.
- Cirit-birit berair.
-
Ruam yang menyerupai selaran matahari yang teruk atau bintik merah pada kulit.
-
Pening, pening atau pengsan.
- Tekanan darah rendah (hipotensi).
- Kemerahan pada mata (konjunktivitis).
- Pengelupasan kulit pada tapak kaki atau tapak tangan.
Diagnosis dan Ujian
Bagaimanakah sindrom kejutan toksik (TSS) didiagnosis?
Ujian darah mungkin dilakukan untuk menolak jangkitan bakteria atau virus lain yang boleh menyebabkan gejala yang serupa dengan TSS. Wanita akan menjalani pemeriksaan faraj. Kultur tisu boleh didapati daripada faraj atau serviks supaya ia boleh dianalisis untuk kehadiran staphylococcus aureus. Bagi pesakit yang mengalami jangkitan luka atau kulit, kultur tisu boleh dikumpulkan di tapak luka.
Pengurusan dan Rawatan
Bagaimanakah sindrom kejutan toksik (TSS) dirawat?
Pesakit harus dimasukkan ke hospital kerana sifat sindrom kejutan toksik yang berpotensi mengancam nyawa. Sebarang tampon atau alat kontraseptif akan dikeluarkan. Pesakit akan diberi cecair intravena (IV) dan mungkin ubat untuk meningkatkan tekanan darah mereka jika ia rendah.
Kursus standard untuk merawat jangkitan staphylococcus aureus melibatkan pemberian antibiotik secara intravena (terus ke dalam urat). Antibiotik akan membantu mengawal pertumbuhan bakteria, tetapi ia tidak akan menghapuskan toksin yang terkumpul di dalam badan. Dalam kes yang teruk, pesakit boleh dirawat dengan infusi globulin imun intravena.
Pencegahan
Bagaimanakah sindrom kejutan toksik (TSS) boleh dicegah?
- Pertimbangkan untuk menggunakan tuala wanita dan bukannya tampon semasa haid atau menggunakan tuala wanita pada waktu malam. Beralih daripada tampon kepada pad setiap hari atau semasa aliran haid paling berat juga boleh membantu mengurangkan risiko.
- Wanita yang menggunakan tampon semasa haid harus kerap menukarnya. Tampon hendaklah ditukar sekurang-kurangnya setiap empat hingga lapan jam. Jika alirannya banyak, tampon mungkin perlu ditukar dengan lebih kerap.
- Gunakan tampon dengan daya serap paling rendah yang diperlukan untuk aliran anda.
- Jangan gunakan tampon semasa anda tidak datang haid.
- Wanita yang telah pulih daripada kes sindrom kejutan toksik harus mengelak daripada menggunakan tampon semasa haid. Sindrom kejutan toksik lebih berkemungkinan berulang pada wanita yang pernah mengalaminya.
- Pastikan hirisan pembedahan sentiasa bersih untuk mengelakkan jangkitan. Lihat doktor anda jika anda mendapati bengkak, kemerahan atau panas luar biasa berhampiran luka.
- Ikut arahan apabila menggunakan kontraseptif faraj seperti span atau diafragma.
Apakah faktor yang meningkatkan risiko sindrom kejutan toksik (TSS)?
Kebanyakan kes sindrom kejutan toksik dikaitkan dengan penggunaan tampon yang sangat menyerap. Wanita dalam usia mengandung yang menggunakan tampon semasa haid lebih berisiko untuk mengalaminya. Insiden sindrom kejutan toksik adalah lebih kurang satu kes bagi setiap 100,000 wanita yang datang haid. Ia berlaku paling kerap di kalangan wanita berumur 15 hingga 25 tahun yang menggunakan tampon. Walau bagaimanapun, kes sindrom kejutan toksik juga berlaku di kalangan wanita yang lebih tua, lelaki dan kanak-kanak. Pesakit yang telah menjalani pembedahan mungkin mengalami jangkitan luka yang mengakibatkan TSS. Di kalangan wanita, faktor risiko lain termasuk prosedur ginekologi, seperti bersalin, pengguguran yang disebabkan atau spontan, dan penggunaan alat kawalan kelahiran seperti diafragma atau span kontraseptif. Secara umum, risiko mengembangkan TSS yang tidak dikaitkan dengan haid adalah kira-kira tiga kali lebih tinggi untuk wanita berbanding lelaki.
